Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Przedmowa
prób,wskazującjednocześnienawartośćpoznawczątychświa-
dectw,które,będącwytworamiartystycznymiczyteżefektami
działańwybitnychosób,mogąnamdostarczaćwartościowych
danych,wymykającychsięnajczęściejprzyjmowanymprzez
psychologięstandardomoceniania.Możnauznać,żeteograni-
czeniasączymśzrozumiałymicałkiemuzasadnionym,ponie-
ważczęstostajemybezsilniprzedocenągenialnychtwórców,
którychpotencjałiwybitneosiągnięciawykraczajądalekopoza
przeciętnąmiarę,jakąmożnastosowaćwodniesieniudonaj-
częstszychformfunkcjonowaniaiprzyjmowanychpowszechnie
klasyfikacji.
Dokonanialudziwykraczającychpozagraniceprzeciętności,
okupywanebywająmniejlubbardziejpoważnymikosztamipsy-
chologicznymiiżyciowymi.Wskrajnychprzypadkachmamydo
czynieniazpoważnymiproblemamiosobowościowymi,októ-
rychpiszewjednymzrozdziałówJudytaUrszulak,omawiając
związkitwórczościzzaburzeniamipsychicznymi.Taproble-
matykazasługujenaosobne,obszerniejszeopracowanie,gdyż
wdziedzinietejpanujeszczególniedowolneinterpretowanie
faktówidośćspecyficznepomieszaniepojęć.ChoćKazimierz
Dąbrowskidośćwyraźniewskazywałnapowiązaniewybitnej
twórczościartystycznejzneurotycznościąinadmiernąwrażli-
wościąnabodźce,topsychopatologiczneaspektyfunkcjonowa-
niatwórcówwżyciucodziennymnależyrozpatrywaćszczegól-
nieostrożnie,uwzględniającniejednoznacznośćstosowanej
terminologiiibrakiwklasyfikacji;wtymzakresiejestjeszcze
bardzowieledozrobienia.
RomanZawadzkisłuszniepodkreślaznaczenieniewymier-
nychkomponentówinformacjiotwórcach,jakietkwiąwich
dziełachiwyraźniewyodrębniakategorięzachowań,stanowią-
cychprzedmiotzainteresowańpsychologii,oddzielającpsycho-
logiczniepojmowanezachowaniaodczynówipostępowania.
Rozróżnienietoujawniaznaczeniedziałańpodlegającychocenie
otoczeniazpowodunasyceniaelementamiwartościowania.
Punktemodniesieniajesttukategoriadobraogółulubinteresu
społecznego,częstoprzeciwstawiającasięegoistycznymintere-
