Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
totAlnośćAśMierć.WokopAcHDWielkiejWojny”
wgruzy?nKiedygmachświatarunąłzłoskotem-pisałRosenzweigna
ostatniejstronieswejpracydoktorskiejHegelipaństwo-podgruzami
zostałypogrzebanetakżemyśli,któregowymyśliły,imarzenia,które
goprzenikały”
.Powrótzfrontudorodzinnegomiastawydajesiędla
Rosenzweigaprzejściemoddrzewawiedzydoreligijnegoporządku
objawienia.Aponieważmiejscemobjawieniajestwedługniegożycie,
jesttowięcprzejścieoddrzewawiedzydodrzeważycia.Wtymprzejściu
kształtujesięjegofilozofiaobjawienia49.
Nicdziwnegozatem,żezperspektywywojennychfrontowychprzeżyć
RosenzweigowiHeideggerowskaontologialudzkiejegzystencjijakonbycia
kuśmierci”(Sein-zum-Tode),jakobytutemporalnegoiskończonego,
ogarniętegontrwogą”(Angst)przedśmierciąintroską”(Sorge),musiała
wydaćsiębliższaniżwszelkiidealizm,wjegoodczuciuimbardziejwznio-
sły,tymbardziejfałszywy.DlaRosenzweigа,inaczejniżdlaHeideggera,
Todesphilosophiebyłajednakniecelem,aśrodkiemwstanowieniusię
jegomyśli,aHeideggerowskiesformułowanieośmiercinprowadzącej”
(Führer)dożycia50-punktemwyjścia,aniepunktemdojściawjego
myślowejdrodze.BezwątpieniajednakbezdoświadczeniaTodesphiloso-
phie,jakimbyłapierwszawojnaświatowa,własnafilozofiaRosenzweigа
jakodrogaprzezśmierćdożyciazdajesięzupełnieniezrozumiała.Gwiaz-
dazbawieniakończysięwszakrozmyślaniemBrama(Tor)51.Wtejteż
sytuacjiwliczenieprzezmonografistęRosenzweigаBuberaiSoloveitchika
donurtunegzystencjalizmużydowskiego”52wydajesięjaknajbardziej
zasadne.Ijeślibadaczstwierdza,żeGwiazdazbawienianbezwątpie-
niaarcydziełem”iżenpoczątkówfilozofiiRosenzweiganależyszukać
wprzeciwstawieniusiępoglądom,którepoczątkowopodzielał,później
zaśodrzucił”53,totrzebamiećnauwadze,przedewszystkim,żeowszem
49Tamże,s.225-226.
50M.Brumlik,Gnostycy.Marzenieosamozbawieniuczłowieka,przeł.Ś.F.Nowicki,
I.Nowicka,Gdynia,b.r.w.,s.263.
51F.Rosenzweig,Gwiazdazbawienia,dz.cyt.,s.679.
52o.Leaman,Egzystencjalizmżydowski:Rosenzweig,BuberiSoloveitchik,
w:D.H.Frank,o.Leaman,Historiaflozofiżydowskiej,przeł.P
.Sajdek,Kraków
2009,s.827.
53Tamże,s.828.
31
