Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ROZDZIAŁI
funkcjonalnej5czyteoriikosztówtransakcyjnych6.Powyższeteorie
handludetalicznego,azwłaszczateoriausługowaifunkcjonalna,pozostają
wwiększymstopniuwstosunkukomplementarnymniżsubstytucyjnym.Opisują
handelzinnejperspektywy,zwracającuwagęnainneaspektycałejdziedziny.
Handelmożnarozpatrywaćwujęciufunkcjonalnymiinstytucjonalnym.
Wpierwszymprzypadkuchodziopełnionefunkcjeizadania,związanezdoko-
nywaniemwymianywszelkichdóbrpomiędzypodmiotamigospodarczymi7.
Wtymujęciuumieszczasiętakżedziałalnośćhandlowąproducentów,którzy
mogąsprzedawaćswojewyrobyfinalnymnabywcom.Ujęcieinstytucjonalne
handluobejmujeprzedsiębiorstwadokonującezakupuiodsprzedająceprodukty,
działającenawłasnylubnaobcyrachunek.
Wniniejszymopracowaniuhandelbędzierozpatrywanywujęciufunkcjo-
nalnym,awięczuwzględnieniemproducentów,oferującychswojeprodukty
bezpośredniofinalnymklientomm.in.poprzezwykorzystaniesprzedażywysył-
kowej.Uwagaskoncentrowanabędzienatransakcjachdetalicznych,wktórych
stronąkupującąsąnabywcyindywidualni8.Rozprawaniebędzieskupiałasięna
zagadnieniu,odkogofinalninabywcykupująprodukty–oddetalistów,hurtow-
ników,czyodproducentów.Ujęciefunkcjonalnekładzienacisknaefektywność
5
Teoriafunkcjonalnahandlu,autorstwaZ.Zakrzewskiego,mówi,żehandelistnieje
poto,abyuczestniczącwwymianietowarowo-pieniężnej,przezpełnienieróżnychfunkcji
niwelowaćobiektywnerozbieżności,jakieistniejąmiędzypodażąproduktówreprezen-
towanąprzezproducentówapopytemzgłaszanymprzezfinalnychnabywców.Szerzej
natematteoriifunkcjonalnejhandluzob.w:Z.Zakrzewski(red.),Ekonomika
handluwewnętrznego,PWE,Warszawa1989,s.17–23;R.Głowacki,Przedsiębiorstwo
narynku,wyd.IIIpoprawione,PWE,Warszawa1987,s.152–153;M.Sławińska(red.),
Kompendium…,s.15–16.Inneujęciafunkcjihandluzob.w:J.Dietl,Handelwewspół-
czesnejgospodarce,PWE,Warszawa1991,s.10–11inast.;M.S.Sommers,J.G.Barnes,
W.J.Stanton,FundamentalsofMarketing,6-thed.,McGraw-HillRyersonLtd,Toronto
1992,s.443–444.
6
Wedługteoriikosztówtransakcyjnychkosztytransakcyjnezależąodstruktury
transakcji,którajestdeterminowanaprzezczęstotliwośćsprzedaży(kupna)produk-
tu,stopnianiepewności,jakąmająkupującyisprzedającyorazspecyficznychzasobów
(aktywów)potrzebnychdoprzeprowadzeniatransakcjiidorealizacjifunkcjirynkowych.
Fundamentalnezałożenieteoriimówi,żeworganizacjidziałańdystrybucyjnychprzedsię-
biorstwadążądominimalizacjikosztówtransakcyjnych,wybierającokreślonerozwiązania
dystrybucyjne.Jeśliwystępujeniskaczęstotliwośćzakupu,niemakoniecznościinwestycji
wspecyficzneaktywaorazniskijeststopieńniepewności–towówczasbezpośrednie
kanałydystrybucji(np.sprzedażwysyłkowa)kreująniższekosztydlaprzedsiębiorstwa.
Szerzejnatentematzob.w:O.E.Williamson,Ekonomiczneinstytucjekapitalizmu:firmy,
rynki,relacjekontraktowe,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1998,s.65–73.
7
B.Pilarczyk,M.Sławińska,H.Mruk,Strategiemarketingoweprzedsiębiorstwhandlowych,
PWE,Warszawa2001,s.11–12.
8
B.Berman,J.R.Evans,RetailManagement.AStrategicApproach,3-rded.,Macmillan
PublishingCompany,NewYork1986,s.2–3.
