Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Analizadyskursuwpostawachspołecznychietykietach
Postawymogąbyćzatemzapośredniczonewtekstachkultury,przekazach
ludowych,folklorzeopierającymsięnazdefiniowanychwizerunkach.Za-
sadniczowyróżnićmożnarównieżprocesnabywaniapostawyjakointer-
nalizacjęuformowanegozestawucechdanejkultury,zgodnegozaktu-
alnymitrendamiiaksjologią,podpostaciąwykrystalizowanychwzorów
osobowych,autorytetów[zob.Mika1973:213].Dyskursokreślazatem
pewnąDramowość”socjalizacji,decydujeojejwymiarachkulturowych.
Zarysowanypowyżejdeterministycznywymiarpostawjestrównowa-
żonyprzezindywidualne,własneiosobistedoświadczenia.Należyzazna-
czyć,żepoleznaczeniowewkomunikacjiinterpersonalnejwyznaczanejest
poprzezokreślonyschematinterpretacyjnydotyczącywybranegoobiektu.
Schemattenodnosisiędopostrzeganiarzeczy,obiektówizjawiskprzez
pewnąperspektywę,którajestosobliwadlakażdegoaktoraspołecznego.
Wjejskładmogązatemwejśćróżnezałożeniaświatopoglądowewobec
otaczającejrzeczywistości,będąceodzwierciedleniemobowiązujących,
zewnętrznychwpływówspołecznychorazprzemyśleńwłasnych.Tedwa
głównekomponentyskładająsięnapostawy,którezkoleidecydująofi-
nalnymujęciustanowiskaksjologicznychorazorzeczywistympostępowa-
niujednostkiwsytuacjachspołecznych[por.Zabawa2009:10–11].
Postawajestrównieżjednymzesposobówszerszegoustosunkowania
siędorzeczywistości,określeniajejinawiązaniazniąpewnychwłasnych
stosunków–odafirmacji,aprobaty,poprzezobojętność,donawetrepul-
sji,odrzucenia[por.Reykowski1973:89].Takodmiennystosunekdo
rzeczywistościuzewnętrznionyjestwpreferencjachpewnychokreślonych
stanówczywartości,któresąwaloryzowaneprzezposiadaczapostawy.
Pojęciepostawyjesttakżeściślezwiązanezkategoriaminormiwarto-
ści.Stanowiąonegłównybudulecegzystencjiczłowiekaijegoświatopo-
glądudotyczącegoocenyposzczególnychzjawisk,któregootaczają.Po-
stawy,podobniejakwystępowaniewartościinorm,charakteryzujeznacz-
nezróżnicowanie.Wynikatozczynnikówkulturowych,któreobowiązują
nadanymterenie,stylówżyciaipreferowanychzachowańpodzielanych
przezzbiorowość.Wielośćwystępowaniapostawwynikatakżezeswoistej
konfiguracjiiważnościidei,jakieczłowiekinternalizujewprocesieso-
cjalizacji[por.Wątroba1998:86].Wpływśrodowiska,wychowaniewro-
dzinie,atakżewłasneprzemyśleniapowodują,żekażdajednostkama
unikalnyzbiórpostaw,którewynikajązespecyficznegopołączeniatych
elementów.Towdużejmierzeoddyskursuzależy,jakizestaw,splotwar-
tościinormzostanieprzekazanydzieckuczyadolescentowi.
