Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
Rozdział1.Postępowanienieprocesowewstrukturzepostępowaniacywilnego
niezależnegoodnormmaterialnoprawnychbytu,leczistniejąpoto,byorzekaćotych
normach,tj.konkretyzowaćjeprzezpotwierdzenieluburzeczywistnieniestosunku
prawnego.Szczególnarolawrealizacjitegoceluprzypadajednakdziałalnościsądu
właśniewtrybienieprocesowym,bezktórego-wznaczniewiększymzakresieniż
wprzypadkuprocesu-niemożliwebyłobyurzeczywistnienienormyprawamaterial-
nego.Proces,regulującspornestosunkiprawne,jest-codozasady-ostatecznością,
zktórejstronykorzystająwówczas,gdyniewstaniedobrowolnie(ipozasądowo)
uregulowaćswojejsytuacjiprawnej.Tymczasemuzyskanieorzeczeniasąduwpo-
stępowaniunieprocesowymjestniejednokrotniewarunkiemsinequanonurzeczy-
wistnienianormyzawartejwprawiematerialnym.Dziejesiętakdlatego,żewtrybie
nieprocesowym-znacznieczęściejniżwprocesie-tosądkształtujeprawolubsy-
tuacjęprawnątakżewówczas,gdyuprawnieniedosamodzielnegojejukształtowania
nieprzysługujestronomstosunkuprawnego.
[P]
Przykłady:
Wyłącznienadrodzepostępowaniacywilnego-nieprocesowego-możliwejest:
-uzyskaniezezwolenianazawarciezwiązkumałżeńskiegoprzezkobietę,któranieukoń-
czyła18.rokużycia;
-uzyskaniezezwolenianadokonanieprzezrodziców(opiekuna,kuratora)zgodynado-
konanieczynnościprawnejlubfaktycznejprzekraczającejzakreszwykłegozarządu
majątkiemdziecka(osobypozostającejpodopiekąlubkuratelą);
-ograniczenielubpozbawienieosobyzdolnościdoczynnościprawnychprzezjejczęś-
ciowelubcałkowiteubezwłasnowolnienie;
-uzyskaniewpisuprawawksiędzewieczystej,zczymwiążąsięistotneprawniedomnie-
mania;
-uzyskaniewpisupodmiotudorejestru;
-zarejestrowaniedziennikalubczasopisma.
Wpowyższychorazwpodobnychimsytuacjachtwierdzenieonsłużebnej”rolipo-
stępowanianieprocesowegotracinaznaczeniualboprzynajmniejznaczenietozmie-
nia.Wtakichbowiemprzypadkach,jakkolwiekwydanieorzeczeniaudzielającego
ochronyprawnejbyłobyniemożliwebezuprzedniegoabstrakcyjnego(nieskonkre-
tyzowanego)istnieniatakiegouprawnieniawprawiematerialnym,tojednakudział
sądustajesięwówczasnieewentualnością,leczkoniecznością,coświadczyojeszcze
ściślejszymniżniejednokrotniewprocesieoddziaływaniudziałalnościsąduwtrybie
nieprocesowymnasferęstosunkówmaterialnoprawnych.
Specyfikęrelacjipomiędzytrybemprocesowyminieprocesowymuzewnętrzniają
przepisypozwalające-wyjątkowowprawdzie-narozstrzyganiewtrybieniepro-
cesowymtakżesporówprawnych,dlaktórychzastrzeżonajestcodozasadydroga
procesu,awięcznosząceniejakojegopriorytet.Itak:
1)wpostępowaniuopodziałmajątkuwspólnegopoustaniuwspólnościmajątko-
wejmiędzymałżonkamisądrozstrzygatakżeożądaniuustalenianierównych