Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
Rozdział1.Postępowanienieprocesowewstrukturzepostępowaniacywilnego
2)działalnośćjurysdykcyjną(sprawowaniewymiarusprawiedliwości),ato
zuwaginajej:
a)przedmiotobejmującystosunkiprywatne(takżeniekonfliktowe),aniepub-
licznoprawne,
b)celwpostaciochronyinteresówprywatnych,aniebezpośredniointeresów
państwa,
c)podmiot,któremupowierzonosprawowaniefunkcjiochronnej,tj.niezawisły
ibezstronnysąd,
d)istotęwyrażającąsięwstosowaniuiurzeczywistnianiuprawaorazrozstrzy-
ganiusporówofakty,atakże-potencjalnie-sporówoprawo,
e)podporządkowanieogólnymzasadompostępowaniacywilnego;
3)działalnośćszczególnegorodzaju(suigeneris)nieskoordynowanąwprawdzie
znaruszeniamiprawapodmiotowegoizasadniczopozbawionądyspozycyjności
ikontradyktoryjności,alepowierzonąsędziom,którzychroniązarównointeres
publiczny,jakiprywatny.
Niejednolityzakresdziałalnościsąduwpostępowaniunieprocesowymdoprowadził
dowykształceniakoncepcjinmieszanych”,wktórychpodkreślasię,żepostępowanie
tojestczęściowowymierzaniemsprawiedliwości(wsprawach,wktórychsądudziela
ochronywodpowiedzinastwierdzonenaruszenie),aczęściowodziałalnościąadmi-
nistracyjną(prowadzenierejestrów,ustanowienieinadzorowanieopiekuna,kuratora
czywykonawcytestamentu,uznaniezazmarłego).Jeszczebardziejszczegółowaana-
lizadziałalnościsądówwpostępowaniunieprocesowymdoprowadziłanawetdowy-
odrębnieniaczterechrodzajówczynności,wtym:
1)administracyjnych;
2)polegającychnarozstrzyganiusporówoprawo;
3)prewencyjnych;
4)polegającychnawspółdziałaniusąduprzypowstaniu,zmianielubzniesieniusto-
sunkówprawnych19.
Pomimodalekoidącegozróżnicowaniazapatrywańnakwestięistotyicharakteru
prawnegoaktywnościsąduwpostępowaniunieprocesowymnależyprzypisaćją
dosferywymierzaniasprawiedliwości,względniedziałalnościwzakresieochrony
prawnej.Bezwzględubowiemnawspomnianewyżejodmiennościmiędzyposzcze-
gólnymirodzajamisprawrozpoznawanychwtrybienieprocesowym,wynikające
choćbyzestopnianatężeniainteresuogólnospołecznego,stwierdzićmożnaogólnie,
żezasadniczafunkcjasąduwyrażasięwosądzeniusprawy,czyliwładczymwypo-
wiedzeniusięotym,czywdanymstaniefaktycznymzabstrakcyjnejnormyprawnej
możnawyprowadzićwniosekoistnieniunormykonkretnej.Wtymteżznaczeniu
19Kodekspostępowanianiespornego.KsięgaI.Częśćogólnaorazprzepisyszczegółowejednolitegopostę-
powanianiespornegozobjaśnieniamiwopracowaniuJ.J.Litauera,Łódź1946,s.7;M.Piekarski,Stosunek
postępowanianiespornegodospornego,PN1949/3-4,s.269-270.
