Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Zasadypostępowanianieprocesowego
69
3)zasadaudziałuczynnikaspołecznegoikolegialności-zasadamającamniejsze
zastosowaniewpostępowaniucywilnym,asłużącabezstronnemurozpoznaniu
sprawy.Umożliwiaonaorzekaniekolegialnewsprawach,wktórychwzmocniony
składstanowigwarancjęnależytegorozpoznaniasprawy.Przewidzianywpostę-
powaniunieprocesowymskładtopozapodstawowymskłademjednoosobowym
składjednegosędziegoidwóchławnikówwsprawachrodzinnychlubskładtrzy-
osobowysędziowski(np.wpostępowaniuoubezwłasnowolnienie);
4)zasadanadzorujudykacyjnegoSąduNajwyższego-wynikającazart.183Kon-
stytucjiRPreguła,którastanowi,żeSądNajwyższysprawujenadzórnaddzia-
łalnościąsądówpowszechnychiwojskowychwzakresieorzekania.Zapewnia
tymsamympoprawnośćijednolitośćwykładniistosowaniaprawaorazzapew-
niazgodnośćzprawemijednolitośćorzecznictwasądówpowszechnychisądów
wojskowychprzezrozpoznawanieśrodkówodwoławczychorazpodejmowanie
uchwałrozstrzygającychzagadnieniaprawne(art.1pkt1ustawyoSN).Wpo-
stępowaniucywilnym,zarównowprocesie,jakitrybienieprocesowym,polega
onanadziałalnościprewencyjnej,tj.podejmowaniuuchwałwzakresiewykładni
istosowaniaprawadlajednolitościorzecznictwasądówpowszechnych,orazko-
rygującej,tj.zastępowaniubłędnychorzeczeńwdrodzewnoszonychśrodków
zaskarżenia;
5)zasadainstancyjności-zasadawynikającazart.176KonstytucjiRP,wmyśl
któregopostępowaniesądowejestconajmniejdwuinstancyjne.Gwarantujeona
prawokontroliinstancyjnejorzeczeniaprzezwyższąinstancjęwhierarchiiorga-
nówjurysdykcyjnych.Wpostępowaniunieprocesowymrealizowanajestwdro-
dzeapelacjiprzysługującejodpostanowień31.
Brakjestjednoznacznegoskodyfikowanianaczelnychzasadpostępowaniacywilnego
wKodeksiepostępowaniacywilnego32.Stworzeniekatalogunajistotniejszychzasad
możezatemulegaćzmianomizróżnicowaniu.
2.2.Zasadypostępowanianieprocesowego
Wpostępowaniunieprocesowymmożnauznać,żezasadamizwiązanymizesposo-
bemprowadzeniapostępowania,czylistricteprocesowymi,wwiększościzasady
31Takżezasadyorganizacjisądownictwaizasadyorganizacjiochronyprawnej,jakizasadaprawo-
rządnościdlatrybupostępowaniaspornegoiniespornegowspólne-szerzejzob.m.in.W
.Siedlecki,
ZasadywymiarusprawiedliwościinaczelnezasadyprocesowewświetleorzecznictwaSąduNajwyższego,
ZNIBPS1978/10,s.34in.
32Nagruncienaszegosystemuprawnegojednatylkoogólnazasadaprocesowazostaławyraźniesfor-
mułowanawKodeksiepostępowaniacywilnego-zasadaswobodnejocenydowodów.Istnienieogólnych
zasadprocesowych,pomijającspórcodoichlisty,nienasuwajednakwątpliwości,zwłaszczażewiększość
znichdoktrynalniewyodrębnianajesttradycyjnieiniezmiennie.Podkreślićnależy,żeprzejawywszyst-
kichtychzasadprocesowychzostałyjednakmniejlubbardziejwyraziściezaznaczonenormatywnie-sze-
rzejT.Wiśniewski,Przebiegprocesucywilnego,Warszawa2009,s.22in.