Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ProfesjaPessoi
13
zanas,zakażdego,podkażdegopodpięta,ucharakteryzowanana
Everymana,spersonalizowanyszeregowybuchaltereuropejskiej
metropolii,urzędnikztramwaju;mówimymy.MówiOsoba(Perso-
na-Pessoa)czegośnadzwyczajuparcieposzukującaiustawicznie
czegośwypatrująca,plecamidoPraçadeFigueira,atwarządozie-
lonkawegoTagu;usilniewytężaonakażdyzmysłihipersubiektyw-
nie(jakoHetero-Subiectum)płyniewniepewnościobiektów,atakże
podprądwszystkimfalomuspokojeniaizadowolenia.Leczbynaj-
mniejniejestjakimśnamiętnyminiezmordowanymGottsucherem
7
.
Zrozmachemtenktoś,tenAktor,czyliOsoba,czyliPessoa-Soares,
dziedzicwielkichcywilizacji8,porzucacodziennienanowourząd
królewski.Skromnyrachmistrzlizbońskioddalasięwwielkim
stylu.Piękniesięwycofujezdominiumuwijającychsiężwawodo-
okołapostaci9,lasusylwetektrzęsącychsięnadwłasnymzniko-
mymznaczeniem.Pessoaprzeciwstawiasię-niczymkonkwistador
albojakiśwładczyManoelISzczęsny10-tejformacjikulturowej,
rozciągającejsięodoświeceniadomodernizmu,którąHansUrs
vonBalthasar,nazwietrafnieDwampirycznymwysysaniemdobra
przekazanegotradycją,[...]gospodarkąrabunkowąwobectrady-
cjiludzkości,desperackąprzykrywkądlawłasnejbezpłodności”11.
strukturawpoezjiFernandaPessoi.Por.C.F.Moisés,Opoema&asmáscaras.
(MicroestruturaemacroestruturanapoesiadeFernandoPessoa),Coimbra1981.
7
PrzypomnijmydobrzeznanezdanieFritzaStricha,odnoszącesięwogóle
dobardzowieluautorówniemieckojęzycznych:DDerdeutscheMenschistein
Gottsucher”.F.Strich,GoetheunddieWeltliteratur,Bern1957,s.76.
8Pamiętamyzdanie:DSaibo-meafimdeumacivilizaçãoantigaedomi-
nadora,DWidzęsiebiejakokrescywilizacjidawnejipanującej”(LDS,438).
9Figuręwycofania,rezygnacjiibezruchustanowimiędzyinnymiłóżko:
DSónoleitomesintonavidanormal”,DWyłączniewłóżkuodbierammeżycie
jakocośnaturalnego”(LDS,438).
10Topierwszyprawdziwieimperatorskikrólportugalski,alepostaćmoc-
nodwuznaczna.Por.M.Małowist,Konkwistadorzyportugalscy,Warszawa
1992,s.182-185.
11
H.U.vonBalthasar,Sztukawczasachwspółczesnych,w:Pismawybra-
ne,t.2.Pismazzakresusztukiireligii,wybór,oprac.iwstępM.UrbanCSsR,
przeł.M.UrbanCSsR,D.Jankowska,Kraków2007,s.62.
