Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ZBIGNIEWKADŁUBEK
JednocześnieliteraturaupatrujeswezadaniewDucieczceodży-
cia”(FluchausdemLeben),jakpisałwspomnianyprzedchwilą
vonHofmannsthalwesejupoświęconymwłoskiemupoecieGa-
brieled’Annunzio17.Analizowałaliteraturażyciewnikliwie(wspo-
sóbbardziejdrobiazgowyibardziejprecyzyjnyodfilozofiiiteolo-
gii,anawetwszystkichnaukprzyrodniczych),oddalającsięod
niego.Dążyłazatemdopreparowaniafragmentówżycia,bysięim
przyjrzećpodświatłosłów;wycinałacierpliwieblokirzeczywisto-
ściwcelachbadawczych,monitorowałakażdyatom,rozdrabniała
dowolnenanokomponentykosmosuiosobnosięwniewpatrywała
zuwagą.Następniezaśpoetyczniesplataławszelakimitextusami
ŻyciewspoistośćŻycia18,pojedynczesylabywniepodzielnośćcu-
downątkaninyświata.Nieustanniebawiłasiędialektycznie-tak,
jakprocedujePessoawLivrododesassossego-żonglująctodo
inada.Tylkotenruchzapewniapoznanie.
Rozproszyćistnienienieprawdziwewfikcyjnychimionach,roz-
trwonićsiebiewheteronimach.Auctor(etymologicznie)powiększa,
Pessoapomniejsza,niejestprzetoautorem.Tensofizmatmożna
uznaćzaśmiesznostkę.Spróbujmyatolitakpomyśleć:Pessoa-
-Personatoraczejsprawcaniźliautorpiszącywierszeiprozę.Nie
prawi,leczsprawia.
4stycznia1915rokupisałzLizbonyPessoadoswegoprzy-
jacielaArmandaCôrtesa-Rodriguesa:DPormim,omeuestadode
espiritoémau”,DCodomnie,stanmegoduchajestkiepski”
19
.
Nieznaczytojednak,żeLivrododesassossegotorozwlekłyzapis
nieudanychdni,utyskiwańnazdrowieignająceulicamiobojętne
nawszystkotłumy.Dziełotoodzwierciedlawkraczanieniepew-
nościglobalnej,tejjużdzisiejszej,takdoskonalezarejestrowanej
17H.vonHofmannsthal,Gabrieled’Annunzio,w:GesammelteWerkein
Einzelausgaben.ProsaI,FrankfurtamMain1950,s.172-173.
18Pessoaodnośniedotkaninużyłbymetaforytakżezzakresutekstyliów:
DViveréfazermeiacomumaintençãodosoutros“,DŻycietodzierganiepod
dyktandoinnych”(LDS,49).
19
F.Pessoa,Correspondência1905–1922,ediçãoM.ParreiradaSilva,
Lisboa1998,s.137.
