Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaPietrzak-Thébault
dokonańwojennychrzeczywistychuczestnikówbitew,którzywalczą
właśnie„niczymHerkules”
29
.
Ajakwielebyłoinnychjeszczetekstów,częstoanonimowych,nie-
ujętychwdostępnenamspisy?Comożnaonichjużdzisiajpowiedzieć?
Pierwszeposzukiwaniazdająsięobiecujące:otowydaneweFlorencji
LedodiciFatichediErcole(DwanaściepracHerkulesa),dzisiajwkolekcji
PalatinoBibliotekiNarodowejwFlorencji
30
.Odnajdujemytutajznaną
namjużwielośćźrodełherkulesowejlegendy-bezimiennyAutorsam
zaznaczabowiemnawstępietęprawidłowość-jegoopowieści,pisane
heroicznymrycerskimmetrumwłoskimottavarima(tychoktawjest
raptem43),są,jakpisze,zaczerpniętezróżnychautorów(trattedadiversi
autori).Opowieściodwunastupracachpuentujeczęstawówczesnej
produkcjiliterackiejformalamentu-nasrogilos,częstonawięzienie
lubwłasnąśmierć
31
.Drzeworytotwierającydziełkoprzedstawiacałko-
wicienagiegoherosawspartegoomaczugę,stojącegonatlegórskiego
pejzażu.OtokolejnabezpośredniaewokacjaznanegonamjużErcole
Farnese.Jestonjednakjakbyszczególniesmutny
32
...
Otozaledwiejedenzprzykładówobecnościherkulejskichmotywów
wsztukachpomniejszych:nasztychach,drukach,naceramice,posago-
wychskrzyniach,naarrasach,paradnychzbrojach,oficjalnychdarach.
FlorencjazamawianaprzykładusamegoAntoniaPollaiuolohełmdla
FedericaMontefeltrozUrbinopobitwiepodVolterrą,w1472,pła-
cączańniebagatelnąsumę500dukatów
33
.Jeszczebardziejwymowny
29
Mostravalesueforzeelpaladino
Comesignoreprudentegagliardo
Unohercoleparea(...),ibidem,vol.II,s.100.
30
BibliotecaNazionaleCentrale,Firenze,Palat.E.6.5.37(460),b.w.b.d.[po1550],
in-4o,f[16+2].
31
NatematLamentodeunagiovenettalaqualefuvoluntarosadesserprestomaritata-La-
mentpewnejmłódki,którepragnęławcześniebyćwydanazamążpor.J.Pietrzak-Tébault,
Międzykosmicznąharmoniąa„malhoraiognidì”,w:Głoskobiecy,głosmęskiwdawnych
literaturachromańskich,red.M.Pawłowska,Wrocław2004,s.82-86.
32
Tensmutek-melancholię,znakodchodzącegowprzeszłośćrycerskiegoświata,coraz
wyraźnejwyzierającąspozaherkulesowegomitu,uznajeQuondamzawyraz„kryzysu”
czasów,którechoćmiałyjeszczetrwaćwrozlicznychprzedstawieniach,nieodwołalnie
odchodziłyjużwprzeszłość.A.Quondam,Cavalloecavaliere...,s.114.
33
Przypomnijmy,żeówFedericotojedenzrozmówcówwDworzaninieCastiglione.Fe-
derico-herkulejskizwycięzcatozarazemjednazpostacibudujących,tworzącychtutaj
klasycystycznąnowoczesność...Por.A.Quondam,Cavalloecavaliere...,s.87.
~26~
