Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Heroizmmiędzyświętościąaszaleństwem:rycerzWiwianwstarofrancuskiejepopei...
jałowe;toonawreszcieponiesionejprzezeńśmiercinadajeszczegól-
nycharakterofiary.Tatriada-fortitudo,sapientia,pietas-izmienne
proporcjeczyrelacjepomiędzyjejelementamipozwalająnaukazanie
natymtlerozdarćinapięćepickiegobohatera,atakżejegozłożoności
iniejednoznaczności.
Głębokapobożnośćbohatera-iponiesionaprzezeńśmierćpoczę-
ścirównieżwimięwiary-nieoznaczautożsamieniaheroizmuześwię-
tością.JakpiszePierre-HenriSimonwswejksiążceLedomainehéroïque
deslettresfrançaises,świętośćjestwielkością,nawetjeślirozkwitawupo-
korzeniu,alejestonaczyminnymniżheroizm.Tym,coostatecznieróżnibo-
hateraodświętegoiumieszczakażdegoznichwinnymświecie,jestfakt,iż
bohater(ł)nigdynierezygnujezsiebie,niegodzisięnaunicestwienieswo-
jejindywidualności
4
.Zdrugiejstronywspomnianadémesure,„nieumiar”
częstocechującybohateraepickiego,niemożewieśćdoszaleństwa:bo-
hater-epickibądźtragiczny-musibyćświadomsiebieizachować
jasnośćspojrzenia,niczymEdyp,którydopierozchwiląrozpoznania
Przeznaczeniastajesiębohaterem,podobniejakHerkulesdopieropo
wyjściuzobłędumożepodjąćsięwykonaniaprac.Heroizmniemógłby
tymsamymbyćaniświętością,aniszaleństwem.Ajednaktomiędzy
tymidwomabiegunami,czydwomaośrodkamigrawitacji,wahasiępo-
staćbohateramojegoreferatu.
PostaćWiwianawystępujewkilkupieśniachnależącychdocyklu
Wilhelma
5
;wpewnymsensiejestonodpowiednikiemRolandaijego
relacjidoKarolaWielkiego:WiwiantosiostrzeniecWilhelma,młody,
dzielnyrycerz,oddającyżyciewnierównejwalceprzeciwSaracenom,
opłakiwanyipomszczonynastępnieprzezukochanegowuja.Podo-
bieństwasąjednaknaturyraczejformalnejiprzynajmniejwpierw-
szychutworachnależyraczejjewiązaćzwszechobecnościąpewnych
wątkówczymotywówniżzeświadomymzapożyczeniemzPieśnioRo-
landzie.Zporównawczegopunktuwidzeniaszczególnieinteresujący
jestfakt,żemamydoczynienianietylezjednym,ileztrzemaWiwia-
4
P.-H.Simon,Ledomainehéroïquedeslettresfrançaises,Paris1963,s.18.
5
Starofrancuskaepopejarycerskadzielisięnatrzyzasadniczecykle,każdyzwiązany
winnymrodemrycerskimitematyką:cyklKarolaWielkiegolubPepinaKrótkiego,cykl
WilhelmazOrange(lubGarynazMonglane)icyklDoonazMoguncji(tzw.cykl„zbun-
towanychwasali”).
~33~
