Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaGorecka-Kalita
nami.Trzypieśniprzedstawiająbowiemtrzywariantypostaci;mimo,
ponownie,formalnychpodobieństw,ichkoncepcjajestzasadniczoróż-
na.MamyzatempierwszegoWiwianawnajstarszejPieśnioWilhelmie
6
,
prawdopodobnieniewiele(jeśliwogóle)młodszejodPieśnioRolandzie,
drugiego,wdużejmierzepodobnegodopierwszego,wpieśniAliscans
7
,
iwreszcietrzeciego,zgołaodmiennego,wChevalerieVivien
8
(Wojowa-
nieWiwiana)zwanejteżCovenantVivien(ŚlubowanieWiwiana),pieś-
nistanowiącejwzałożeniuprologdoAliscans,aleodniejpóźniejszej.
WspólnymelementemdlakażdegozWiwianówjestzłożonywchwili
pasowanianarycerzaślub,nigdynieuciekniezpolabitwyprzedSa-
racenami,cowłaściwiewyznaczazgóryjegolos;wątektegoślubowania
powracaniczymleitmotivwkażdymzutworówwtrakciedecydującej
bitwy.Dokładnaformułaitreśćtejprzysięgijestjednakróżna:wPieśni
oWilhelmiebohaterślubujepoprostu,żenieuciekniezestrachuprzed
śmiercią.Aliscansokreśladystans,najakibohaterzezwalasobiesię
cofnąć:toodległośćwłóczni.WWojowaniumamyprzedstawionąsce-
przysięgi
9
:Wiwiandeklarujenajpierw,żenigdynieuciekniezlęku
przedpoganinem,kiedyjednakwujusiłuje„przywieśćgodorozumu”,
stawiajączaprzykładsiebie(niewahasięcofnąćwobecprzeważających
siłprzeciwnika),Wiwianzaostrzaformułę-niecofniesięostopę.Ta
scenapozwalanamdostrzecodrazu,wjakimkierunkuzmierzaewo-
lucjapostaci.
AutorPieśnioWilhelmieprzedstawianamWiwianajakoczłowieka
roztropnegoiodpowiedzialnego.Roland,mimozdradzonyprzez
swegoojczymaGanelona,stałsięwpewnejmierzewinnymhekatomby
tylnejstraży,zchwilągdyodmówiłwezwaniaposiłkówwewspomnia-
nymsporzezOliwierem,zcokolwiekegoistycznych(zdzisiejszego
punktuwidzenia)pobudek-wsłodkiejFrancjisławębympostradał
10
.
NatomiastWiwianzPieśnioWilhelmiejestcałkowiciewolnyododpo-
6
LaChansondeGuillaume,w:LaChansondeGuillaumeandLaPrised’Orange,red.Ph.E.
Bennet,London2000.
7
Aliscans,w:LeschansonsdegesteducycledeGuillaumed’Orange.I,LaChansondeGuil-
laume.Aliscans.LaChevalerieVivien,red.JeanFrappier,Paris1955.
8
LaChevalerieVivien,w:LeschansonsdegesteducycledeGuillaumed’Orange.
9
Ibidem,w.7-47.
10
LaChansondeRoland,red.I.Short,Paris1990,w.1054(przeł.J.G.-K).Wtłumacze-
niuBoyawersbrzmi:„postradałbymwsłodkiejFrancjimojeimię”(PieśńoRolandzie,
Wrocław1991,s.49).
~34~