Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KsięgaI
51
Kreteńczycytakbyśmypowiedzieli-zato,jakrozstrzygałkiedyśsprawy
sądowe,słuszniezasłużyłsobienatęsławę8.
At.TorzeczywiściepięknachwałainaderprzystoisynowiZeusa.Skoro
więctyionwyrośliściepośródtakichzwyczajówprawnieustalonych,przy-
puszczam,żeniebędziedlawasczymśniemiłym,jeślispędzimytenczas,
gawędzącoustrojupolitycznymiprawach,mówiącisłuchajączarazempod-
czasnaszejwędrówki
9
.ZwłaszczażedrogazKnossosdogrotyiświątyni
625b
8
624b4-625a3ChoćliterackieświadectwaukazująRadamanthysawyłączniewpozy-
tywnymświetle,wprzeciwieństwiedoMinosa,wcałościowymobraziejawisięonjakobrat
nmniejszy”odniego.Tekstyprzedplatońskiedostarczająnamkilkazdawkowychinformacji:
jestrodzonymbratemMinosa(Homer,Il.XIV322),mazłocistewłosyiwładaElizjum(Od.
IV564);Ibikos(frg.309PMG)iPindar(Ol.II137inn.;Pyth.II73inn.)wzmiankują
ojegosprawiedliwościirozsądku.TeróżnecechyRadamanthysałączyPlaton,któryzawsze
przywołujegorazemzMinosem,byodMinosagoodróżnić:sprawiedliwyRadamanthys
sądziludzkieduszepośmierci,aletoMinospełninadzórnadsądemiwydajedecydujący
wyrokwsytuacjiniepewnej(Ap.41a;Gorg.523e-524a,526b-d);wpseudoplatońskim
MinosieRadamanthysjestjużtylkouczniemipomocnikiemMinosa,pełniącniższąod
funkcjiprawodawcyfunkcjęstróżapraw(320b-c).Oobuzadaniachpolitycznychszcze-
gółowotraktująPrawa:wszyscytrzejrozmówcypodejmująsięrólrazprawodawców,raz
stróżówpraw,alechoćzdarzasięteż,żeAteńczykwystępujewrolisamegoprawodawcy,
zaśDorowiestróżówijegouczniów,nigdyniezachodzisytuacjaodwrotna-jeśliAteńczyk
jestuczniem,nigdyniejestuczniemDorów.
9
625a6-b1jeślispędzimytenczas,gawędząc…podczasnaszejwędrówki(
δiotρiβήν…
πoiήσoσθoi)-terminemdiatrybaokreślonajestcałarozmowawPrawach(wwielumiej-
scach,m.in.645c,722e-723d,820c).DosłownieznaczyonCrozcieranie’(teżCniszczenie
przeztarcie’)iwtakimdosłownymznaczeniusłówtribe,tribomaiużywasięwLiścieVII
(344b-c),wktórymrozmowa/refleksjafilozoficznajestmozolnymntarciem”(tribe)róż-
nychpoziomówpoznaniaażdozaskoczeniaiskryzrozumienia.Wsensieomownym,uży-
wanymchętnieprzezPlatonarównieżwewcześniejszychdialogach,diatrybatonspędza-
nieczasu”najakimśzajęciu,nćwiczeniesięwczymś”
,dlamiłośnikówfilozofii-wmądrej
rozmowie,stądteżdiatrybatoinrozmowa”
,inszkołafilozoficzna”.Wsokratycznejszkole
cynikówoznaczaćbędzierodzajformyliterackiej-krótkitekstotreścietycznej,najczęściej
dialog,któregoprowadzącymaimię,ajegorozmówcysąanonimowi.Diatrybadokonująca
sięnakartachPrawjestnajdłuższąspisanąwstarożytnościrozmową,przyczymten,kto
jąprowadzi,jestanonimowy,imionazaśmająjegorzadziejsięodzywającyadwersarze.
PodobniejakwLiścieVIIjestrozcieraniemdotychczasowychmniemań-krzesaniem
iniszczeniem-uzasadnionymjużfaktemichposiadania,czyliwdrożonymDoromprzez
zwyczajkulturowyprzekonaniemodoskonałości/boskościrodzimychpraw.Przekonanieto
stanowinietylkodobrąokoliczność,aleteżpowódpodjęciasiędiatrybynatematnustroju
politycznegoipraw”(politeiakainomoi;wodwrotnejkolejnościobatematypowtórzone
sąw641d6orazwymienionewLiścieVII328b8jakoprzedmiotzainteresowaniaPlatona).
Przyczymrozpatrywanietychprzedmiotówniejesttucelemsamymwsobie,leczsłużyćma
