Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
Platon,Prawa
Kl.Atak,sąprzecież,cudzoziemcze,gdydalejpójdziemy,cyprysy
12
625c
wgajach,zadziwiającowysokieipiękne,isąłąki,naktórychmoglibyśmy
odpoczywaćimilegawędzić.
At.Słuszniemówisz.
Kl.Jaknajbardziej!Gdyjezobaczymy,powiemywięcej.Leczidźmy
jużzbożąpomocą.
At.Niechtakbędzie.Więcpowiedzmi:wjakimceluprawonakazało
wamwspólneposiłki,ćwiczeniafizyczne
13
itencharakterystycznyrodzaj
uzbrojenia?
negokosztemkulturyintelektualnej:jegoDorowie,wprzeciwieństwiedoAteńczyka,nie
znajągeometrii(820a),nowychpismfizycznych(886b),niesąwyćwiczeniwdialektyce
(892e).Toncałegodialogujestzatemdostosowanydoichfizycznejimentalnejkondycji,
coodróżniagoodwiększościdialektycznychielenktycznychdialogówPlatona,wktórych
rozmówcąjestwprawnysofista,dostojnyuczonylubmłodypretendentnafilozofa.Wartość
DorówniemawPrawachcharakteruindywidualnego,jestpochodnąwartościichdum-
nejtradycji.StądteżkolejnyczęstopowtarzanywPrawachmotyw:określenierozmowy
wyraźniepreferowanymtu,wporównaniudopozostałychdialogów,słowemparamythia
(Cukojenie,uśmierzenie’,aletakżeCzachęcenie,nakłonienie’iCpocieszenie’,teżw632e5
iwwieluinnychmiejscach).SłowotojestużywanewPrawachwewszystkichtychodcie-
niachznaczeniowych:wspólnarozmowawcieniudrzewdajeodpoczynek;jejtreśćimetoda
stosowanaprzezAteńczykazachęcąDorówdokrytykirodzimejtradycjiidodionizyjskich
doświadczeń,odktórychstroniątylkoznawyku,niezaśzezrozumienia(ks.I-II);pociesza
iwspieraKlejniasawtrudnymzadaniu,przedktórymniebawemstanie-ustanowieniapraw
dlanowejkoloniinaKrecie(ks.IV);wreszcie,nkojącazachęta”wkomponowanazostanie
wstrukturęrozumnegoprawajakoprooimion(nwstępdoprawa”),przedstawianedokońca
dialogu(720a1,773e5,854a6,880a6,899d6,923c2,928a1).
12
625b8-c1Kretasłynęławstarożytnościzwysokichdrzew-platanówidębów-
atakżezcyprysów,rosnącychzwłaszczanapłaskowyżuIda.
13
625c6-7wspólneposiłki,ćwiczeniafzyczne(
tdσυσσίtiάtg…Koitdγυμνάσio
)-
wedługPlutarchasyssitia(oznaczająceiCwspólneposiłki’,iCsalejadalne’)Lacedemończycy
nazywaliphiditia(zmożliwymźródłosłowemodphilia-Cucztyprzyjaźni’lubodpheido
-Cucztyzachęcającedoprostotyiuszczędności’)alboteżeditia(oddiaita,Cposiłek’iedode,
Cjedzenie’),Kreteńczycyzaśandreiai(Lyc.12,1-2),podkreślająctąnazwą,żeprzeznaczone
sątylkodlamężów,czyliobywateli(andres).WedlezaśArystotelesa(Pol.1272a1-4)rów-
nieżLacedemończycynazywalijeandriami,comadowodzić,żepochodzązKrety.Syssytia
lacedemońskie,odbywanewok.15-osobowychgrupach,finansowanozobowiązkowych
składekobywateli,którzywprzypadkubiedytraciliprawodoudziałuwewspólnymposił-
ku,awrazztymobywatelstwo,kreteńskiefinansowanozfunduszypublicznych,kierując
sięzasadąwspólnoty(EphorosFGrHist70F149,16.18.20;DosiadesFGrHist458F2;
Arystoteles,Pol.1271a27,1272a13;Plutarch,Lyc.12,3-4;szerzejnatematspartańskich
syssytiówzob.Kulesza2003:143-158;Węcowski2011:104-110;natematkreteńskich
andreiaWęcowski2011:102-104).Jakwskazująpassusy842bi847e,różnicetesąznane
