Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KsięgaI
55
Kl.Sądzę,cudzoziemcze,żekażdyzłatwościąmożezrozumiećnasze
zwyczaje.Widzicieprzecież,żejeślichodzionaturalneukształtowaniecałej
ziemiKrety,toniejestonarówninątakjakziemiaTesalczykówidlatego
625d
właśnieonichętniejjeżdżąkonno,amybiegamy14:taoto[ziemia]jestbo-
wiemnierównaiodpowiedniaraczejdoćwiczeniasięwbiegachpieszych.
Wtakichwarunkachtrzebaoczywiściemiećlekkieuzbrojenie,niezaśbie-
gaćzciężarem:dlategowłaściwewydająsięlekkiełukiistrzały.Wkażdym
razietowszystkozostałounasprzystosowanedowojnyiprawodawca,jak
625e
misięwydaje,kutemupatrząc,wszystkozarządził:borównieżwspólnepo-
siłkidlategozapewnewprowadził,żewidział,iżwszyscy,kiedybiorąudział
wwojnie,sązmuszenidlawłasnegobezpieczeństwaprzezcałytenczasjadać
wspólnieposiłki.Potępiłwięc,jakprzypuszczam,bezmyślnośćwielu,jak-
bynierozumiejących,żewszyscyprzezcałeżyciestaletocząwojnęprzeciw
wszystkimpoleis
15
:jeśliprzetopodczaswojnytrzebadlabezpieczeństwa
wspólniespożywaćposiłkiimiećwyznaczonąpewnągrupęrządzących
irządzonychjakoichstróżów,tonależytakczynićrównieżwczasiepo-
626a
koju
16
.Tobowiem,cowiększośćludzinazywapokojem,jesttylkosłowem,
Platonowi.Gymnasia(Cćwiczenianago’)todrugapodstawowametodadoryckiegowycho-
wania.WedleTukidydesa(I6)zwyczajćwiczenianagopierwsiwprowadziliLacedemoń-
czycy,rezygnujączopaseknabiodrach,charakterystycznychdlaGrekówczasówdawnych
ibarbarzyńcówwczasachwspółczesnych,inacierającgołeciałooliwą;inaczejPlaton,który
iwtympierwszeństwodajeKreteńczykom(R.452c-d).Ksenofont(Resp.Lac.XII5)
podkreśla,żeuLacedemończykówćwiczeniagimnastycznenakazywałoprawowszystkim
obywatelomwczasiesłużbywojskowej.
14
625d2biegamy(
δρόμoiσiν
)-dromoi(Cbiegi’)tonajważniejszećwiczeniefizyczne
naKrecie,stądkreteńskagymnasiabyłapoprostunazywananbiegami”(Suda,d,1535,II
141,24Adler).TowyjątkowemiejscebieganiawfizycznejkulturzeKretyodzwierciedlone
jestwokreśleniuwieku:apodromos-nzastarylubzamłody,byuczestniczyćwewspólnych
biegach”(za:Schöpsdau1994:adloc.).
15
625e5-7KlejniasusprawiedliwiatuKreteńczykówzdwóchzarzutów:zpowszech-
nejustarożytnychniechęcidołuczników,którzyzabijająniewjawnejwalce,alezukrycia
(Homer,Il.XI365-385)(za:Pangle,adloc.),orazzezłejsławyuattyckichpisarzyVw.
okrutnego,silnegomilitarnieMinosa(zob.wyżejprzyp.6).
16
625e7-626a2Nazwiązeksyssytiówzorganizacjąwojskowąwskazujeznaczenie
terminusyssitionjakoCjadalni’iCwspólnegoposiłku’,aleteżCjednostkiwojskowej’(szerzej
Kulesza2003:144-145).Zasadę,zgodniezktórąstrażedzienneskierowanesąwstronę
obozu,niezaśwrogów,przedstawiajakozarządzenieLikurgaKsenofont(Resp.Lac.XII
3-5:nBoniedlawrogów,aledlaprzyjaciół[straże]sąwystawiane”
,przeł.J.Schnayder).
JeśliwziąćpoduwagęKsenofontowewyjaśnieniezwróceniastrażywstronęobozu,logika
wywoduKlejniasaprzedstawiasięnastępująco:syssytiawymuszonesąpotrzebąwojenną;
