Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KsięgaI
65
At.Tym,conajlepsze,niejestjednakaniwojna[zzewnątrz],aniwojna
domowa-obynigdynieokazałysiępotrzebne-leczpokójmiędzyjedny-
miidrugimiiprzyjaznenastawienie,azwycięstwopolisnadsamąsobąnie
628d
należyraczejdorzeczynajlepszych,leczdokoniecznych.Totak,jakbyktoś
sądził,żechoreciało,którepoddanezostałoleczniczemuprzeczyszczeniu,
znajdujesięwtedywnajlepszymstanie,anaciało,którewogóletakiego
przeczyszczenianiepotrzebowało,niezwracałżadnejuwagi.Ipodobnie
ten,ktobytaksamomyślałoszczęściupolisczyteżjednostki,nigdynie
okazałbysiępolitykiemjaknależy,skoropatrzyłbytylkoiprzedewszystkim
nawojnyzzewnątrz,aniteżniebyłbyprawodawcąwsensieścisłym,jeślinie
gwolipokojuraczejstanowiłbyprawadotyczącewojny,leczzewzględuna
sprawywojenneprawadotyczącepokoju38.
628e
międzynimistawałysięwrogie,niezgodaogarniałacałąwyspę(zaMorrowem1960:30,
przypuszczającym,żeskoroPlatonmówiogólnieoustrojuKrety,musiałasięonawtedy
znajdowaćwfaziewewnętrznegopokoju).NiewielelatmłodszyodStrabonaPlutarch
informujewtraktacieomiłościbraterskiej,żezazwyczajskłócenizsobąKreteńczycywob-
liczuzagrożeniazzewnątrzkończyliwaśńiłączylisięzsobą-nbyłtotakzwanyprzeznich
synkretismos”
,czylinzwiązekKreteńczyków”(Defat.am.19,490B;odsyłaczza:Schöpsdau
1994:adloc.).WłaśnieKreteńczykowiKlejniasowiłatwojestsłyszećwtejczęściwywodu
pochwałęrodzimejtradycji:wewnętrznypokójsłużyzwycięstwuwwojniezewnętrznej.
Aledopóty,dopókiniedowiesię,żebłędnieutożsamiaopcjękoniecznąznajlepszą,czyli
znajsprawiedliwsząiboską-aztakiejperspektywychciałspoglądaćnarodzimeprawo-
dawstwo,jaksugerująjegopierwszesłowawdialogu.
38
628d2-e1AnalogiąsztukipolitycznejimedycznejPlatonposługujesięczęsto(miej-
scawymieniaSchöpsdau1994:adloc.,ad636a6-b1).Podobnegoargumentuzakładają-
cego,żeczłowiekzdrowyjestszczęśliwszyodtego,ktomusiałpoddaćsięleczeniu,użył
wGorgiasie(478c-d),alewinnymcelu.SokratesprzekonywałtamPolosa,żelepiejjest
poddaćsiękarze(leczeniu),niżjejuniknąć:skoroten,ktoniechoruje,jestszczęśliwszy
odtego,ktomusiałsięleczyć,zatemten,ktotrwawchorobie(niesprawiedliwości),bo
niepoddałsięleczeniu(karze),jestspośródnichnajnieszczęśliwszy.Wargumencietym
przyjętajestrelacyjnaciągłośćszczęściainieszczęścia;AteńczykwPrawach,uznająclecze-
niechoroby(wojnywcielelubwojnywpolis)zakoniecznośćiodróżniającjąodtego,co
najlepsze,przyjmujepoziomtrzeci,granicznydlapozostałychisamwsobieneutralny-
znajdującejsiępowyżejzłaaponiżejdobrakonieczności(czynnikkoniecznościdochodzido
głosuwprzedstawionymwTimajosieporządkuświatailudzkiejduszy;szerzejnatentemat
Morrow1950,Wright2000,Zygmuntowicz2011:434-443).Skorodoszłojużdochoroby
(wojny),leczenie(walka)jestrzecząkonieczną,alenienajlepszą;tym,conajlepsze,jest
sytuacja,wktórejwogóleniedochodzidochorobyiwojny-zdrowieipokój.Natomiast
brakleczenia(walki)wsytuacjichoroby(wojny),czylibrakodpowiedzinakonieczność,
byłbyrzecząnajgorszą(podobniew820b6-7:niewiedzanatemattego,cokonieczne,jest
szpetna,nchoćznaćrzeczykonieczneniejestjeszczebardzopiękne”).Porządekpolityczny
