Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzynauką,sztukąifałszerstwem
23
RoscioComoedoCycerona(Axer,red.,1976)oraznapisania
studiówzzakresukrytykitekstuistrukturyartystycznejtego
utworu(Axer,1976,1979).Pomógłmijednakbardzoszczęśliwy
przypadek.ZaginionyodXVwiekuautografPoggioBraccioli-
niegoodnalazłsięwłaśniewzakamarkachBibliotekiWatykań-
skiej,aznalazca,prof.AugustoCampana,powiadomiłotym
Kumanieckiego.Tenwystarałsięofotokopieautografu.Profe-
sorLidiaWinniczukjużwcześniejwielkoduszniescedowałana
mnieswójkontraktzBibliothecaTeubneriananawydawaniePro
RoscioComoedo.
Miałemzatemszczególnąprzewagęnadwydawcamizostatnich
500lat,którzyposługiwalisięrozmaitymikopiami,pochodzącymi
zjednegoźródła.Trafiłemnatakiutwór,wktórymzarówno
recensiojakiexaminatiobyłyniezwykleproste,sprowadzały
siędouważnegoprzeczytaniajednegorękopisuioczywiścienie
trzebabyłorysowaćstemmy.Sukceszależałodzdolnościodtwa-
rzaniazachowanegoszczątkowotekstuprzemówieniaobrończego
Cyceronajakoprzewodumyślowegoiprawnego.Zkoleinałożyć
trzebabyłotenscenariusznarelacjemiędzyludzkiewodległej
przeszłościwbardzospecyficznymśrodowiskurzymskichakto-
rówiprzedsiębiorcówteatralnych;możnateżbyłopodejrzewać,
iżjęzyktegośrodowiskazostałprzezCyceronawykorzystanydo
gryliterackiej,skoroprzyszłomubronićaktora,aoskarżonym
byłwłaścicielDszkołyteatralnej”.Powyrobieniusobiepoglądu
wewszystkichwyżejwymienionychsprawachprzychodziłczas
nadecyzjeotym,wjakimstopniuzachowanytekstwymaga
poprawek(cowjęzykukrytykitekstunazywasięwprowadzaniem
koniekturiemendacji)–tak,abyjaknajprawdopodobniejszestało
się,iżproponowanaprzezwydawcęwersjawyszłaspodpióra,
araczejrylca,MarkaTulliuszaCycerona.Wymarzonepoledo
intuicyjno-artystycznejkrytykitekstu.Sukceszawróciłmiwgło-
wie4,podpisałemsiedemumówzczołowymiwydawnictwamina
świecienakolejneedycjeróżnychmówCycerona–miałemwten
sposóbzaplanowanykażdyrokod1977do1995.
4Liczne,czasemprzesadniepozytywnerecenzje;MartinvendenBruwaene,
L’AntiquiteClassique,t.XLVI,1977,s.640;HeikkiSolin,ArctosXIII,1979;
GuglielmoBallaira,GiornaleItalianodiFilologiaVII,1977;RaphaelPalmerini,
Latinitas,1977;MichaelWinterbottom,TheClassicalReview,NS,t.XXVII,
nr1,1978;ElżbietaOlechowska,RevuedesEtudsLatines,t.LV;FabioCupaiu-
olo,BollettinodiStudiLatini,AnnoVII,Fasc.III,1978;CarlJoachimClassen,
MuseumAfricum,Nigeria,1978.
