Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Myśloprawdzie
poleciłmu,byzanurzyłsięwwodzieobok,awtedyodkryjeta-
jemnicęMai.PozanurzeniusięNaradawychodzizwodyjako
dziewczyna,Suszila.Itakprzezkolejnezanurzeniawwodziepo-
jawiająsięzakażdymrazeminnepostacie.Gdywreszciepowielu
przemianachzwodywychodziznówNarada,mówimuWisznu:
tomojaMaja.Każdezanurzeniedajekolejnypozór,jestdziełem
Mai,leczonasamapozostajenadalukrytazaswymiczarami.
Narada,przyjmującwielepostaci,żyje,leczniesięgatajemnicy
życia,pozostającejwukryciuzawszystkimizłudnymiformami.
TaksamoMajazawszekryjesię,pokazująctylkoróżnekolejne
łudzącepozory.Znamyjejczary,leczMainiktpoznaćniemoże.
Zimmercytujeislamskątranskrypcjęhinduskiegopowiedze-
niaIzanurzsięwwodzie,apoznaszMaję’(bowyjdzieszinny)
jakosymbolnieuchwytnościzłudzeniawjegoistocie.Majapo-
znaćsięnieda.Samasiłaczarów–Maja–jestukryta,widocz-
nesątylkojejprzejawy:konkretnepozorneobrazy.„Majajest
wieczna,ajejpostaciąjestświat”23.Jejtajemnicyniktniepozna.
Majatokoncepcjaortodoksyjnegohinduizmu,utrwalona
wpierwszymtysiącleciuprzedChrystusem.Światjestzrobiony
zpozorów,poprzezktóremanifestujesięJedno.Wokresienie-
manifestacji,wprzerwienocykosmicznej,gdyjesttylkoJedno,
majaprzestajedziałaćijejpozoryznikają,niemamasek,bonie
manic.Natomiastwrazzprzejawianiemsiębytupojawiasię
ipozór.Mawięczłudzenieswepodstawymetafizyczne.Etymo-
logiczniesłowomajajestzwiązanezmiarą,pochodziodmierzyć,
nadaćkształt,formować.Wszelkibytprzejawionyjestjedynie
pozoremwobecistotybycia,wobecJednego.Światzjawiskjest
tylkozłudzeniemukrytejrzeczywistości.Majatociągłamani-
festacja,azarazemprzebranieBrahmana,jestonazasłaniająca
wswymukazywaniuiodsłanianiu.ZatemSchopenhauerowska
IzasłonaMai’
,jakozłudazjawiskaukrywającegorzecznaskutek
jejpoznania,niedeformowałazasadniczooryginalnegosensu,
choćobokjegometafizycznegowymiarusilniejakcentowałado-
datkowoaspekttranscendentalnyzłudzenia.Schopenhauerow-
skaIzasłonaMai’tozasłona,jakąstanowizłudzenie,toinnymi
słowy:złudzenie,zaktórymschowanajestprawda.
23Ibidem,s.478.
22
