Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Myśloprawdzie
dy,leczprzeciwnie,istnienieprawdpoprzedzawszelkijęzyk
wrazzustanawianyminajegogruncieznaczeniami.Uczymy
sięjęzykaiznaczeńjegowyrażeń,korelującwzajemniepewne
prosteprawdypotocznezodpowiadającymiiminskrypcjami
idźwiękami.Występujetowprocesieprzyswajaniasobiejęzy-
karodzimego,jakijęzykówobcych.Bezspostrzeżeniabiałości
śniegu,czylibezpoznaniapewnejonimprostejprawdy,nigdy
niemoglibyśmywiedzieć,coznaczyIśniegjestbiały’
,Isnowis
white!,czyIśniegniejestczarny’.Innymisłowy,używaniejęzyka
odsyłazawszedojakiegośprelingwistycznegodoświadczenia.
Równieżwięctakzwanasemantycznakoncepcjaprawdy
znajdujesiępozazakresemzainteresowańtejksiążki.Mówiona
bowiemtylkootym,wjakisposóbbezsprzecznościużywać
słowaIprawda’wjęzykachnaukdedukcyjnych,odrzucającza-
razemjakonieistotnedlalogikipytanie,czymjestsamapraw-
da,którątosłowonazywa.Tematemdefinicjisemantycznejjest
metajęzykowapozycjazdaniaorzekającegoprawdziwośćzda-
niaprzedmiotowego.Nagruncieokreślonegojęzykaprzyjęcie
zdaniajestrównoznacznezuznaniemgozaprawdziwe,azwrot
Ijestprawdziwe’jestzdaniemmetajęzykowym,czyliwypowie-
dziąowypowiedziachjęzyka.Semantycznakoncepcjaprawdy
rozpatrujejąjakozdarzeniejęzykoweiwramachjęzykatylko
rozważane,czylibezodsyłaniadorzeczypozajęzykiem.Jest
onaprzydatnawbudowaniujęzykówsformalizowanychiokre-
ślaniuwewnętrznychwarunkówprawdziwościichwyrażeń
metodąrekurencyjną.Biorącjednaksprawęodstronypytańfilo-
zoficznych,jestonaalboneutralna,alboepistemiczna,zależnie
odjejinterpretacji.
Metafizycznerozumienieprawdy,odbiegającodwszystkich
nieklasycznychdefinicjiprawdy,niejestjednakzarazemrówno-
znacznezklasycznądefinicjąprawdy,zwanąteżkoresponden-
cyjną.Wklasycznejdefinicji–którajestwistocierzeczyśrednio-
wiecznymsformułowaniem–mowaozgodnościmyśliirzeczy
charakteryzującejtwierdzeniaprawdziwe.Owazgodnośćbyła
przezdługiewiekiinterpretowanajakopodobieństwolubobraz
wiernieprzedstawiającyprzedmiot,stanowiącyjegolustrzane
odbicie.Arystotelessammówiłjednakbardziejenigmatycznie:
„Toniedlategojesteśbiały,żemyślimywsposóbprawdziwy,że
26
