Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Prawnakoncepcjadeficytubudżetowegoidługupublicznego…
Ustanowienienzasadyzrównoważonegobudżetu”uzasadnianejestkil-
komateoretycznymiargumentami.Popierwsze,zasadniczepozycje
wydatkówmajątkowych(kapitałowych,inwestycyjnych)pojawiająsię
wbudżetachnieregularnie,wzwiązkuzczymniemogąbyćefektywnie
finansowanezbieżącychdochodówstabilniezasilającychbudżetwkolejno
następującychposobieokresach24.Inneuzasadnieniewynikazezróżnico-
waniadługookresowegowpływufinansowaniazdługunabudżetwpo-
równaniuzfinansowaniemzdochodówbieżących.Skoronoweobiekty
iurządzeniabędąsłużyćprzezwielelat(lubnawetdekad),tozasadnejest
obciążanietakżeprzyszłychpodatnikówiużytkownikówtychobiektów
kosztamifinansowania(tzw.równość[sprawiedliwość]międzypokole-
niowa-intergenerationalequity).Następujetowszczególnościwówczas,
gdywzrostmajątkutrwałegojestfinansowanyześrodkówpożyczkowych,
spłatazaśkapitału-wrazzodsetkamioddługu-jestrozkładananaokres
ekonomicznejużytecznościobiektu(tzw.zasadapay-as-you-use).Zgod-
niezzasadąpay-as-you-useśrodkipożyczkowepowinnywięcfinanso-
waćzwiększeniestanuaktywówtrwałych,natomiastwydatkizwiązane
zutrzymywaniem,eksploatacjąizastępowaniemistniejącychskładni-
kówmajątkowychpowinnybyćujmowanejakowydatkibieżące.Należy
ponadtowspomnieć,żefinansowanieinwestycjizdochodówbieżących
stanowiłobyfaktycznienaruszeniepostulatupay-as-you-use,ponieważ
iszkolenia-zob.np.OfceofManagementandBudget,BudgetoftheUnitedStatesGovernment,
HistoricalTables.FiscalYear2011,tablica9.2,s.166-167,tablica9.7,s.181,tablica9.9,s.189-191,
www.budget.gov).Krytycynjednolitego”budżetuwskazują,żeutrudniaonplanowanieifi-
nansowanieinwestycjikapitałowych,przyczyniasiędoskracaniahoryzontuprognozowania
finansowegoiskłaniapolitykówdopostrzeganiainwestycjijakowydatkówelastycznych,które
wpierwszymrzędziepodlegająredukcjiwokresienzacieśniania”politykifiskalnej(A.Schick,
TeFederalBudget…,s.49-50).Zdrugiejstronywyrażanajestobawa,żewyodrębnieniebudżetu
inwestycyjnegomożestwarzaćpreferencjedlanakładównapowiększanieaktywówtrwałych
kosztemwydatkównaedukację,badaniairozwój(G.Colm,P.Wagner,SomeObservations…,
s.123).Niemniejpostulatwyodrębnieniabudżetukapitałowegonaszczeblupaństwadlapotrzeb
zarównoracjonalizacjiwydatkówinwestycyjnych,jakiwprowadzeniazłotejzasadyfinansów
publicznychsystematyczniepojawiasięwpiśmiennictwieodczasówwczesnychpublikacji
RichardaMusgrave’a(R.Musgrave,TeNatureofBudgetaryBalance…,s.260-271;spośród
współczesnychpublikacjinaszczególnąuwagęzasługujeH.Bohn,BudgetDefcits…,s.1-84).
24Uwagatadotyczywnajwiększymstopniumniejszychjednosteksamorządowych,względnie
jednostekoograniczonychzadaniach,któremusząmodernizowaćlubrozbudowywaćinfra-
strukturęwbardzodługichcyklachczasowych.Wprzypadkuwiększychjednostekrealizują-
cychróżnorodnezadaniawysokośćwydatkówinwestycyjnychmożebyćstabilnawdłuższych
okresach,cowynikazjednejstronyzkoniecznościzastępowaniazużytychskładnikówma-
jątkowychnowymi,zdrugiejzaś-zpodwyższanychstandardówświadczeniausług.
42
