Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałIII.Prawoautorskie
rzystaniapolegawichprzypadkunienaodsunięciuinnychosóboddanegodobra,
jakmamiejscewprzypadkurzeczy,lecznaumożliwieniuuprawnionemuwyłącznej
eksploatacjiwartościekonomicznejtkwiącejwdobrze,poprzezjegowłączeniedo
obrotuprawnego”2.
Zauważmyprzytym,żeochronautworujestrealizowananatrzechpłaszczyznach,
wyodrębnionychzewzględunapowyższeujęciasposobuistnieniautworu:
a)wodniesieniudorzeczy,naktórej(wktórej)utrwalonoutwór;powstajetu
np.problematykawyczerpaniaprawaautorskiegolubdroitdesuite;
b)dlaformy(planu)wyrażania-ustalonychznaków(słowalitery,nuty,plamy
barw)konstytuującychutwór,czyliwszystkichtychelementówutworu,któresą
bezpośredniodane(prezentowaneodbiorcy);tuochronautworujestrealizowana
zewzględunabezpośrednieprzejęcietychskładnikówdzieła(prymitywizując:
chodzituowykorzystywaniennożyczkowe”polegającenabezpośrednimprzej-
mowaniucałościlubnfizycznych”fragmentówcudzegodzieła);
c)dlasfery(planu)treściponadznakowych-chodzituoelementyutworu,które
bezpośredniownimniewystępują,istniejąwnimpotencjalnieimogąbyćna
jegopodstawiekonstruowane;pojawiasiętuproblematykadziełzależnychiin-
spirowanych,ochronyfabułyipostaciitd.
Odrębnymprzedmiotemprawajestrzecz,wktórejtodobrozostałoutrwalone(pa-
pier,płótno,taśmamagnetyczna,płytaCDczyDVDitd.).Powiązanieprawdoprzed-
miotufizycznegoorazdodobraniematerialnegonzapisanego”natymprzedmiocie
powoduje,żepojawiasiętuspecyficznaproblematykaprawna3.
Wustawieoprawieautorskimiprawachpokrewnych,podobniejakwinnychusta-
wachdotyczącychdóbrniematerialnych,jednymznajważniejszychproblemówjest
określeniekoniecznychcechprzedmiotuochrony.Wodniesieniudodóbrniema-
terialnychpowszechnieobowiązujebowiemzasadanumerusclausus,wedługktó-
rejwyłączneprawamajątkowepowstajątylkowodniesieniudooznaczonychprzez
ustawodawcęrezultatówpracyintelektualnej.Osłabieniestabilnościtejzasadyma
sweźródłowdwóchrównoległych,towarzyszącychsobietendencjach.Popierwsze,
chodziorozszerzanieochronyautorskiejprzezwprowadzanienowychprzedmio-
tówochrony(np.programówkomputerowych,bazdanychpierwszychwydańdzieł
powygaśnięciuprawautorskichoraznaukowychikrytycznychedycjiutworów)4.
2A.Kopf,Konstrukcjecywilistycznewprawiewynalazczości,Warszawa1978,s.274.
3Por.wtejkwestiirozdz.III.5.1.8.
4Powstajetuciekawepytanie,czywyrazemtejtendencjisąart.23bust.2orazart.23eustawyzdnia
6września2001r.odostępiedoinformacjipublicznej(tekstjedn.:Dz.U.z2014r.poz.782zpóźn.zm.),
którychwykładniajęzykowawskazuje,żeprzedmiotemlicencjonowania(itotakżenawarunkachwy-
łączności)sąwszystkieinformacjepubliczne(awięctakżeujawnionelubniechronioneprawamiwyłącz-
nymi)wobeczamiaruichtzw.ponownegowykorzystywania.Problemwymagałbyszerszychrozważań,
ale-naszymzdaniem-takainterpretacjabyłabyzdecydowanienieuprawniona.Łamałabyonaklasyczne
paradygmatyprawaautorskiegoiwsposóbnieracjonalny,aprzytymukryty,zawężałabysferędomeny
