Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
§1.Pojęcieutworu
25
Odustaleniautworunależyodróżnićjegoutrwalenie,czyliinkorporowanie
dzieławjakimśprzedmiociematerialnym(corpusmechanicum)lNaszustawodawca
posługujesięzwrotemnprzedmiot,naktórymutwórutrwalono”(zoblnplartl12,
15prlautl)oraznegzemplarzutworu”(zoblnplartl2ustl5,artl6ustl1pkt1,6,7,
8,artl8ustl2,artl23ustl2,artl50pkt1,artl51ustl3prlautl)lPojęciautrwalenia
utworunienależyutożsamiaćzterminemnustalenieutworu”,zawartymwpowo-
łanejdefinicjiustawowejlRozróżnienietychdwóchpojęćmakluczoweznaczenie
dlaochronyprawnejutworulJakbowiemwynikazdefinicjizartl1ustl1prlautl,
utrwalenieutworu-samowsobie-niemabezwzględnegowpływunapowstanie
ochronyprawnoautorskiej(chybażeutrwaleniejestjednocześnieustaleniemdzieła),
ponieważutwórjakodobroniematerialneistniejeniezależnieodtego,czyzostał
utrwalonywjakimśprzedmiocie(nośniku)materialnyml
Odrębnośćutworuodowegocorpusmechanicumzaznaczasięwyraźniewta-
kichsytuacjach,gdyutwórpowstajeiistniejeniezależnieoducieleśnieniagowja-
kimkolwiekprzedmiocielJakoprzykładtakiejsytuacjiczasamipodajesięwlite-
raturzeprawniczejdziełomuzycznewykonaneporazpierwszynapremierowym
koncercieinieutrwalonejeszczenażadnymnośnikudźwięku(npltaśmie,płycie
kompaktowej,cyfrowejkarciepamięci)l
Nawetjednakwtedy,gdyistniejecorpusmechanicum,losyprawnenośnikanie
mająbezpośredniegowpływunasytuacjęprawnąutworulDlategoteżprzejście
prawawłasnościegzemplarzautworuniemawpływunaprzeniesienieprawautor-
skichaniteżprzejścieautorskichprawmajątkowychniemawpływunakwestięwłas-
nościtakiegonośnikadzieła(porlartl52prlautl)lNabywcaksiążkilubpłyty,mimo
żestajesięjejwłaścicielem,nieuzyskujetądrogążadnychuprawnieńautorskichdo
ucieleśnionegowniejutworulWnaszymprzykładziestwierdzenietosprowadzasię
takżedokonstatacji,żemimoiżprawoautorskiesłużykompozytorowimuzyki,nie
jestonwszakżewłaścicielempłyt,naktórychzostałautrwalonaiktórenabylijego
słuchaczelCowięcej,zniszczenieprzedmiotufizycznego,choćbybyłnimoryginał,
przezcorozumiesięjednostkowyprzedmiotfizycznywytworzonyprzeztwórcę
dziełaisłużącywsposóbnajdoskonalszypoznaniuutworu,niepociągazasobą-
przynajmniejzazwyczaj-wygaśnięciaprawautorskichtwórcylubjegonastępcy
prawnego,natomiastjednocześniezezdarzeniemtakimwygasająprawawłaściciela
rzeczylPrawoautorskiewygasłobyjedyniewrazieutratywszelkichprzedmiotów
fizycznych,inkorporującychutwórigdybyzostałazatartawszelkapamięćonim
tak,żerekonstrukcjadziełaniebyłabyjużmożliwal
(4)Dlauznaniaokreślonegodobraniematerialnegozanutwór”niemazna-
czeniaaniwartośćutworu,czylijegopoziomartystyczny,naukowylubinny(npl
estetyczny,dydaktyczny),aniteżprzeznaczenieutworu,czylicel,wjakimzostał
stworzonyorazfunkcje,jakiemaspełniać(npldydaktyczne,użytkowe,tzwlsztuka
dlasztuki)lTeliberalne,szerokorozumianekryteriaochronyodnosząsięrównież
doosobytwórcy-utwórjestprzedmiotemprawaautorskiegoniezależnieodtego,
