Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI.Systemprawafnansówpublicznych
Państwoaniteżj.s.t.nietworząwartościmaterialnych,musząjeprzejmowaćodin-
nychpodmiotów,główniewpostacidaninpublicznych,bynastępniezgromadzone
funduszewydatkowaćnapokryciepotrzebkolektywnych,stądpodstawowąfunkcją
finansówpublicznychjestfunkcjafiskalna(redystrybucyjna,alokacyjna),apozo-
stałefunkcje-stymulacyjna(interwencyjna,stabilizacyjna)orazewidencyjno-kon-
trolna(informacyjna,sygnalizacyjna)-mającharakterwtórnywobecniej.
funkcjafiskalna
funkcja
alokacyjna
funkcjaredys-
trybucyjna
Najstarsząiuważanązajednązpodstawowychfunkcjifinansówpublicznych
jestfunkcjafiskalna,przejawiającasięwgromadzeniuśrodkówpieniężnych
przezpaństwoorazinnepodmiotypublicznepoto,abyzrealizowaćzadania,
jakiemająonedospełnienia.Przejmowanieczęściwartościwytworzonych
wsferzeprodukcjiiusługmaterialnych,centralizacjazasobówpieniężnych
poprzezwykorzystanieinstytucjibudżetuorazfunduszówcelowych,ana-
stępnieichwydatkowaniestanowiąpodstawęzaspokajaniapotrzebzbioro-
wych.Wramachfunkcjifiskalnejobokcelupodstawowego,jakimjestzgro-
madzenieodpowiednichzasobówfunduszypublicznych,realizowane
jednocześnieinnecele,takiejakalokacjairedystrybucjaśrodkówpienięż-
nych.Stądmożemymówićrównieżofunkcjialokacyjnejiredystrybucyjnej
finansówpublicznych,któreniejakodopełniająfunkcjęfiskalną15.
Funkcjaalokacyjnapoleganatym,żefinansepublicznenarzędziemin-
negoniżwynikającezprocesówrynkowychrozmieszczeniazasobówwgo-
spodarce.Organypublicznezapomocąprzepływówpieniężnychwpostaci
dochodówiwydatkówpublicznychmogąwpływaćnaalokacjęzasobów
wgospodarce,tj.alokacjęczynnikówwytwórczych(surowców,materiałów,
potencjałuludzkiego)iwytworzonychdóbrmaterialnych,dążącdoichop-
tymalnegowykorzystania.
Istotneznaczeniedlawłaściwegofunkcjonowaniafinansówpublicznychma
funkcjaredystrybucyjna,którawynikazobiektywnejkoniecznościwyko-
rzystaniaPKBnacelepubliczne.Mechanizmfunkcjiredystrybucyjnejpo-
leganazapewnieniupodmiotompublicznymmożliwościbezpośredniego
uczestnictwawpodzialePKBorazpośredniegooddziaływanianatenpo-
dział.Wtymceluwykorzystywaneinstytucjeprawnofinansowesłużące
wtórnemupodziałowiPKB.Państwodokonujetegozapośrednictwempo-
datków,składekubezpieczeniowychorazwydatków16.
15D.Maśniak[w:]Leksykon…,red.A.Drwiłło,D.Maśniak,s.130.
16A.Majchrzycka-Guzowska,Finanse…,s.18in.