Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
RozdziałI.Systemprawafnansówpublicznych
5.FinansepubliczneaSkarbPaństwa
SkarbPaństwajestkonstrukcjąprawnąumożliwiającąpaństwuwystępowa-
niewstosunkachcywilnoprawnych.Inaczejmówiąc,SkarbPaństwatojest
npaństwo”wyposażonewosobowośćcywilnoprawną43.Ustrojowepodstawy
SkarbuPaństwaregulujeart.218KonstytucjiRP,zgodniezktórymorga-
nizacjęSkarbuPaństwaorazzarządzaniejegomajątkiemokreślaustawa.
UmiejscowienietegoprzepisuwrozdzialeXnFinansepubliczne”nakazuje
dokonywaćjegowykładniwpowiązaniuzinnymizawartymitamprzepi-
sami.Wtejkwestiiwliteraturzewskazujesięprzedewszystkimnatreść
art.216ust.2KonstytucjiRP.Łączneinterpretowanieobydwutychprzepi-
sówumożliwiaprzyjęciestanowiska,żeKonstytucjaRPnietylkorozstrzyga
oosobowościprawnejSkarbuPaństwa,aletakżewykluczamożliwośćjej
zniesienia.Ponadtopodkreślasię,żeprawaiobowiązkiSkarbuPaństwa
wyznaczoneprzezceldziałaniatejosobyprawnej,którymjestgospodaro-
waniemajątkiempaństwowym,pojmowanejakosumaprawiobowiązków
majątkowych.Nabywanie,zbywanieiobciążanienieruchomości,udziałów
lubakcji,atakżepapierówwartościowychzatemzwiązanezryzykiem
powstaniapasywówidługuSkarbuPaństwa,stanowiącychistotnyelement
finansówpublicznych44.
UznanieSkarbuPaństwazaosobęprawnązostałojużwcześniejuregulowane
wprzepisachKodeksucywilnego.Zgodniezart.33i34k.c.SkarbPaństwa
jestosobąprawną,którawstosunkachcywilnoprawnychjestpodmiotem
tychprawiobowiązków,któredotycząmieniapaństwowego,nienależącego
doinnychpaństwowychosóbprawnych.SkarbPaństwacharakteryzujesię
szczególnymicechami.Popierwsze,statusosobyprawnejpozyskujebez-
pośredniozKonstytucjiRP.Podrugie,niepodlegawpisowiwżadnymre-
jestrze,awobrociecywilnoprawnymdziałaprzezjednostkiorganizacyjne
określonewustawie.
Zgodniezart.146ust.4pkt4KonstytucjiRPorganem,któremupowie-
rzonoochronęinteresówSkarbuPaństwa,jestRadaMinistrów.Nieistnieje
jednakodrębnaustawaoSkarbiePaństwa,którawsposóbkompleksowy
określiłabyjegowładczeuprawnieniapubliczneorazuprawnieniawłaściciel-
skie,wynikającezprawacywilnegoiprawahandlowego45.Do1.01.2017r.
właściwośćdoreprezentowaniaSkarbuPaństwaprzysługiwałazlikwidowa-
43J.Frąckowiak,Osobyprawne[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,Prawocywilne-część
ogólna,red.M.Safian,Warszawa2007,s.1059in.
44L.Bosek[w:]KonstytucjaRP,t.2,Komentarzdoart.87-243,red.M.Safian,L.Bosek,
Warszawa2016,s.1505,komentarzdoart.218.
45E.Chojna-Duch[w:]Prawofnansowe.Prawofnansówpublicznych.Prawopodatkowe.
Prawobankowe,red.M.Bitner,Warszawa2017,s.44-45.