Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
70
1.2.1.Uwagiterminologiczne
Częśćdruga.Przedsiębiorcy
Przedsiębiorstwojakokategoriaprawnamożewystępowaćwtrzechznaczeniach:
podmiotowym,funkcjonalnymiprzedmiotowym1.
Najbardziejtypowe,podmiotowerozumieniepojęciaprzedsiębiorstwajestzwiązane
zprzedsiębiorstwamipaństwowymi.Przedsiębiorstwouzyskujetustatuspodmiotu
prawaprzeznadaniemuprzezustawodawcęcechjednostkiorganizacyjnej,wyposa-
żonejwosobowośćprawną.Wprawiepolskim,zwłaszczawokresiepowojennym,
takrozumianeprzedsiębiorstwostanowiłodominującąformę,wjakiejprowadzona
byładziałalnośćgospodarcza.Istnienieprzedsiębiorstwawznaczeniupodmiotowym
pozostawałowścisłymzwiązkuzprzyjętymsystememgospodarczymorazstrukturą
własnościową.Dominacjapaństwaznajdowałaswojeodzwierciedlenietakżewokre-
ślonychkonstrukcjachprawnych.Jednąznichbyłoprzedsiębiorstwopaństwowe.
Samakoncepcjaprzedsiębiorstwajakopodmiotuniejestjednakintegralniepowiąza-
nazsystememnakazowo-rozdzielczym.Wywodzisięonazokresumiędzywojenne-
go.Podwpływempanującejwówczaswekonomiikoncepcjietatystycznejuchwalone
zostałorozporządzeniePrezydentaRzeczypospolitejz17.03.1927r.owydzielaniu
zadministracjipaństwowejprzedsiębiorstwpaństwowych,przemysłowych,handlo-
wychigórniczychorazoichkomercjalizacji(Dz.U.Nr25,poz.195).Porazpierw-
szywprawiepolskimpojawiłosięprzedsiębiorstworozumianepodmiotowo,będące,
jakgłosiłtoart.1powołanegoaktuprawnego,samoistnąosobąprawnązarządzaną
wedługzasadgospodarkihandlowej.Przedsiębiorstwapaństwowedziałającenapod-
stawierozporządzeniastanowiłyinstytucjęprawnąpoddanąoddziaływaniudwóch
głównychporządkówprawnych-publicznegoiprywatnego.
Wsferzeprawapublicznegoprzebiegałyrelacjemiędzyprzedsiębiorstwemapań-
stwem,regulacjiprywatnoprawnejnatomiastpoddanezostałystosunkimiędzyprzed-
siębiorstwemainnymipodmiotamiprawa,cozrealizowanezostałoprzezprzyznanie
przedsiębiorstwupodmiotowościcywilnoprawnej(osobowościprawnej).
Wdrugimznaczeniu-funkcjonalnym-pojęcieprzedsiębiorstwastajesięsynoni-
memprowadzeniadziałalnościgospodarczej.
Wprawiepolskimpojawieniesięprzedsiębiorstwawaspekciefunkcjonalnymzwią-
zanebyłościślezpojęciemkupca,którezdefiniowanebyłowart.2k.h.Zgodnieztym
przepisemkupcembyłten,ktoprowadziłwimieniuwłasnymprzedsiębiorstwoza-
robkowe.Definicjakupcanawiązywałado§1HGB,którybrzmi:nKaufmannimSin-
nediesesGesetzbuchsistwereinHandelsgewerbebetreibt”
.Przetłumaczeniesłowa
1Por.natematprzedsiębiorstwawznaczeniupodmiotowymiprzedmiotowymwyrokSN
z20.07.2017r.,IVCSK563/16,LEXnr2383254.
MartaLitwińska-Werner