Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzemysławCzapliński
stajesięmetaforąpolskiegospołeczeństwa18,wktórympowiązaniasą
corazsłabsze,atradycjatracimoczobowiązywania:artyściniechcąpeł-
nićfunkcjikrytykówczydiagnostów,ograniczającswojezadaniedoroli
dostarczycielirozrywki;intelektualiści–niegdyśniezależni,wiarygod-
niediagnozującystanspołeczeństwazpozycjiklerków–przechodzą
napozycjeinteligentówdowynajęciaifilozofównausługachreżimu.
Wrezultaciepowstajespołeczeństwozarazempokawałkowaneinie-
uformowane,pozbawionekonturówisamowiedzy.
Nawetjednaktam,gdziedoślubudochodzi,rezultatyokazująsiępo-
dobne.TakjestuMarkaNowakowskiego,gdzieślubiweseleokazująsię
rezultatemwyrachowania:PanMłodytostarzejącysięzłodziejzestolicy,
którypostanawiaDprzejśćnaemeryturę”iwybieramałżeństwozcórkę
bogategogospodarza;naweselezapraszawiejskąelitę,czyliludzipotra-
fiącychzałatwićbrakującetowarybądźzapewnićprotekcję:komendanta
lokalnegoposterunkumilicji,prezesawypożyczalnisprzęturolniczego,
kierownikawiejskiegosklepuspożywczegoitechnikabudowlanego.
Tacygościepomogąwpokątnychinteresachbądźwyratujązopresji
wprzypadkukonfliktuzprawem.WszyscyhołdujązasadzieDniedaćsię
wyruchać”
19
,coznaczy,żegardząprawemiobyczajem,auczciwychmają
zasłabychgłupców.Właśnietenożenekmiejskiegocwaniactwazwiej-
skąchciwościąpisarzuważałzanowąmentalność.Wosobachgości
pokazywałspołeczeństwo,wktórymakceptacjaniemoralnościstawała
siępostawąwiększości.Wśródtejwiększości,awięcwcentrum,zacie-
rałasięświadomośćmoralnaiznikałomyśleniewolnościowe.Jedynie
Literat,zaproszonyprzezPanaMłodego,jestświadom,żedemoralizacja
ogółuwspierareżim;jegosłowa:DWszyscyzgnojeni.Wszyscyzgnoićsię
dali”
20
,wskazująnato,żeniewolnicypodtrzymująniewolę.
Randzeweseladorównujewpolskiejkulturzetradycjaspotkań
świątecznych–zwłaszczatychzwiązanychzkalendarzemkatolickim.
KonwickiwybrałjakoczasakcjidlapowieściKomplekspolskidzień
18
Zob.M.Tomaszewski,„Miazga”–współczesnydramatsymboliczny?,DZeszyty
Literackie”1983,z.3,s.134–143.
19
M.Nowakowski,Weselerazjeszcze,dz.cyt.,s.114.
20
Tamże,s.139.
14
