Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wartościąprzyrodzonąiniezbywalną,apraktycznamożliwośćjejrealizacjinie
zależyodwolipaństwa.Państwoiprawonieprzyznająwolnościiniesąjejźró-
dłem–conajwyżejmogąjąograniczać.Mająjednakobowiązekzagwarantowania,
abymoglizniejkorzystaćwszyscy,zgodniezzasadąrówności,wmożliwienaj-
szerszymzakresie.NależydostrzecsłusznośćstanowiskaW.Jakimowicza,który
podkreśla,żeniedasięująćprawpodmiotowychwyłączniewgranicachprawa
pozytywnego,uznając,żetylkoonostanowićmożeichźródło.Źródłempodsta-
wowychwolnościiprawczłowiekajestwszakjegogodność
65.Stądteż,dostrzega-
jącmnogośćintuicjiznaczeniowychcodoterminu„prawopodmiotowe”,
S.Wronkowskatraktujejejakopodstawowepojęciebędąceinstrumentemskróco-
negoopisusytuacjiprawnejpodmiotu
66.
Wnauceprawautrwaliłsiępodziałprawpodmiotowych,wedługkryterium
typowegointeresuprzezteprawarealizowanego,naprawamajątkoweiniemająt-
kowe
67.Prawamajątkowebezpośrednio68służąrealizacjiuprawnieńmajątkowych,
podczasgdyprawaniemajątkowe–zewzględunaswąnaturę–niesłużąbezpo-
średniejrealizacjitychinteresów.Prezentowanesąjednakowożpoglądyozawod-
nościtradycyjnegopodziałuprawpodmiotowychnamajątkoweiniemajątkowe,
międzyinnyminagruncieochronydóbrosobistych,wktórejtosferzezaobserwo-
waćmożnawyraźnyzwiązekpodmiotowychprawosobistychzinteresemmająt-
kowym.R.Romanowskidostrzegasuigenerishybrydowycharakterniektórych
prawpodmiotowych,wodniesieniudoktórychmożnazaobserwowaćnietyle
przenikaniesięprawmajątkowychiniemajątkowych,coswoistąrelatywizację
uwarunkowanącelemrealizowanymprzezpodmiotuprawniony
69.Podkreślaon,że
wpraktyceobrotuwystępowaćmogąprawapodmiotowebędącewiązkamiupraw-
nieństanowiącychintegralnącałośćbędącązbiorczymprawempodmiotowym.
Uprawnieniatakie(cząstkoweprawapodmiotowe)mogąbyćrealizowanesamo-
dzielnie,jednakżeniestanowiąautonomicznejkategoriiprawnej.Charakterpraw-
nyzbiorczegoprawapodmiotowegodeterminowanyjestzaśprzezcharakterprawa
cząstkowego,funkcjonalniedońprzyporządkowanego.
65Dlategoteżuznajesię,żenaturalne,niepodważalneiniezbywalneprawaczłowiekaskładająsięna
pojęcienajrzeszejrozumianegoprawapodmiotowegonazywanegonaturalnymprawempodmioto-
wym.Szerzej:W.Jakimowicz,Publiczneprawa…,s.38-41.Prezentowanyjestpogląd,żenormy
prawnenieustanawiająpodstawowychprawiwolności,leczjegwarantują,austanowionewprawie
standardyprawczłowiekaoraznormyokreślająceuprawnienialubobowiązkistanowiąśrodekgwa-
rantującypiszanowaniegodnościczłowieka–taknp.M.Piechowiak,Prawaczłowiekawprojekcie
konstytucji,Rzeczpospolita,23maja1995r.
66S.Wronkowska,Analizapojęcia…,s.32-33,57-58,62-64.
67S.Grzybowski,(w:)Systemprawacywilnego,red.W.Czachórski,t.1:Częśćogólna,Wrocław-
Warszawa-Kraków-Gdańsk1974,s.230-231;Z.Radwański,Prawocywilne-częśćogólna,War-
szawa2003,s.96-97.
68R.Romanowskipostulujeszerokierozumienieprawmajątkowych,zaliczającdonichrównieżte
prawa,którepośredniorealizująinteresmajątkowy:R.Romanowski,Podziałprawpodmiotowychna
majątkoweiniemajątkowe,PaństwoiPrawo2006,nr3,s.36-37.
69Ibidem,s.24-38.
33
