Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wteoriiprawawskazujesię,żezasadniczymkryteriumpodziałuprawwe-
długichprzedmiotujestrozróżnienienaczynnościpozytywneinegatywne.
Przedmiotprawdoczegośobejmowaćmożeczynnościpozytywne(działania),tzw.
prawadoświadczeńlubnegatywne(zaniechania),tzw.prawaobronne.R.Alexy
dokonujepodziałuprawobronnychnatrzygrupy:prawadonieutrudnianiaczyn-
nościuprawnionego;prawadoniewpływaniaujemnienacechyisytuacjeoraz
prawadonieeliminowaniapozycjiprawnychuprawnionego
70.Prawadoczynności
pozytywnychR.Alexydzielinaprawa,którychprzedmiotemjestczynnośćrze-
czywistaorazprawa,którychprzedmiotemjestczynnośćnormatywna.Kryterium
podziałuprawnaczynnościpozytywnerzeczywisteipozytywnenormatywnejest
obojętnośćformyprawnejprzywykonaniuczynnościwceluspełnieniaprawa.
Prawadoczynnościpozytywnychnormatywnychsąprawamidopaństwowych
aktówustanawianianorm.Wtymujęciudecydującejest,abyzapewnićpodmioto-
wikorzystaniezdobregośrodowiska,czemuwpraktycesłużączęstonormytech-
niczne
71.
InteresującąkoncepcjęprawpodmiotowychzaprezentowałRothbard,które-
gozdaniemistniejąoneniezależnieodichuznawania,copozwalanaobiektywną
ocenęetycznąkażdegodziałania,niezależnieodczasuimiejsca.Prawaiobowiąz-
kipostrzegaonjakobytyoddzielne,choćontyczniezależneodkonkretnychosób.
Jesttostanowiskospójnezkoncepcjąetykiobiektywnej.Obowiązekwtymrozu-
mieniujestobiektywnyipowstajeniezależnieodtego,czyzostanieuznanyprzez
konkretneosoby
72.
Nagruncieniniejszejpracyprzyjęto,żeprawempodmiotowymjestzłożona
sytuacjaprawnapodmiotu,wyznaczona–codozasady–przezobowiązującenor-
my(zuwzględnieniemprawotwórczegocharakteruokreślonychwartości,azwła-
szczagodności)ichroniącaprawnieuznaneinteresytegopodmiotu;nasytuacjętę
składająsięwolne–waspekcienormatywnym–zachowaniapsychofizycznelub
konwencjonalnepodmiotuuprawnionego,zktórymisprzężonesąobowiązkiinne-
gopodmiotulubinnychpodmiotów,przyczymzregułyuprawnionemuprzysługu-
jekompetencjadożądania,byorganpaństwadysponującyprzymusemdoprowa-
dziłdozrealizowaniasprzężonychzprawempodmiotowymobowiązków.
Wniniejszejmonografiiprzyjętoponadtokoncepcjęhybrydowegocharakte-
runiektórychprawpodmiotowych,mogącychrealizowaćzarównointeresmająt-
kowy,jakiniemajątkowy.Cowięcej,wprzekonaniuautorkiprawapodmiotowe–
zkonstrukcyjnegopunktuwidzenia–mogąstanowićsyntezęprawsformułowa-
nychwyraźnieorazprawpowszechnieakceptowanych.Coprawdawdoktrynie
prezentowanyjestpogląd,wmyślktóregosłabościątakiejinterpretacjijesttrud-
70R.Alexy,Teoriapraw…,s.153-157.
71Ibidem,s.158-170.
72H-H.Hoppe,(w:)M.N.Rothbard,Etyka…,s.60-61.
34
