Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
21
nośćrepresyjna”,pozwoliłonasformułowaniekryteriówwyróżnianiategorodzaju
odpowiedzialnościspośródwieluinnychrodzajówodpowiedzialnościprawnych
oraznazaproponowaniepewnychwspólnychelementówstrukturywszystkich
rodzajówodpowiedzialnościzaliczonychwpracydoodpowiedzialnościrepresyjnej.
WrozdzialeIIIwskazanonaznaczeniefunkcjirepresyjnejprawasamorzą-
dowego.Zdaniemwieluautorówzdecydowanawiększośćsankcjistosowanych
wprawieadministracyjnym,któregosubdziedzinąjestprawosamorządowe,pełni
–przynajmniejwjakimśstopniu–funkcjęrepresyjną.Abymówićoodpowiedzial-
nościrepresyjnej,funkcjatajednakmusibyćwramachdanejodpowiedzialności
funkcjądominującą.PrzedomówieniempojęciaHodpowiedzialnośćrepresyjna”
koniecznebyłoprzeprowadzeniebadańnadroląposzczególnychinstytucjisamo-
rządowychnaprzestrzeniwieków.Ważnąhipotezązawartąwpracyjeststwierdze-
nia,iżwzasadzieodpoczątkówistnieniapaństwapolskiego,wtymtakżewjego
pierwotnejformie,organysamorząduterytorialnego,choćoczywiścierozumianego
zupełnieinaczejniżmatomiejsceobecnie,realizowałyszeregfunkcjizwiązanych
zegzekwowaniemszerokorozumianejodpowiedzialnościkarnej.
Wrozdzialetymprzeprowadzonazostałarównieżanalizaprawnoporównaw-
czadotyczącaroli,jakąsamorządylokalnebadanychpaństw–należącychzarówno
dosystemucommonlaw,jakiprawakontynentalnego–odgrywają,gdychodzi
ozwalczanieprzestępczościiegzekwowanieodpowiedzialnościkarnej.
WrozdziałachIV
,ViVIomówionoróżneformyegzekwowaniaodpowiedzial-
nościrepresyjnejprzezorganysamorząduterytorialnegolubpodmiotydziałające
zichupoważnienia.Organysamorząduterytorialnegowykonująswojezadaniaza
pośrednictwemorganówstanowiącychiwykonawczych(art.169ust.1Konstytu-
cjiRP).Egzekwowanieodpowiedzialnościrepresyjnejprzezorganysamorządu
terytorialnegomożepolegaćnarealizowaniuprzezorganywykonawczetych
jednostekzadańzzakresupaństwowegoprawakarania(wymierzanieadmini-
stracyjnychkarpieniężnych,występowaniewcharakterzeoskarżycielapublicznego
wsprawachowykroczeniaczyteżegzekwowanie–choćwograniczonymzakresie
–odpowiedzialnościdyscyplinarnej)23.Doniosłąrolę,gdychodziorealizowanie
23Niewątpliwienajstarsząpierwotnąformąodpowiedzialnościrepresyjnejjestodpowiedzialność
karna,którawpoczątkowymokresiefunkcjonowanialudzkości,zanimjeszczepowstałopaństwo
iprawostanowione,przybierałapostaćtzw.zemstyrodowej.Dopierowpóźniejszymokresie,zwłasz-
czawmomenciepojawieniasięzbiorowościpaństwowych,wykształcasięnazwaHprawokarne”,która
wprostwiążetenrodzajodpowiedzialnościzpojęciemkary.Zupływemczasuegzekwowanieodpo-
wiedzialnościkarnejzanaruszenieprzepisówustanowionychprzezwładzępaństwowązaczęłobyć
nazywanewprostHpaństwowymprawemkarania”.Wskazujesiębowiem,iżprawokarnetowszelkie
przepisyregulującestosowanietzw.karypaństwowej,którąM.Cieślakujmujejakocelowądole-
gliwośćstosowanąprzezwładzępaństwowąwobecczłowiekazpowodujegozachowaniauznanego
przeztęwładzęzazakazaneizasługującenataką,anieinnądolegliwość.Por.M.Cieślak,Polskie
prawokarne.Zaryssystemowegoujęcia,Warszawa1995,s.12.Pojęcietojestwspółcześnieużywane
worzecznictwiesądowym(por.np.postanowienieSNz26.02.2004r.,IKZP41/03,OSNwSK2004,
nr1,poz.406),aleniezwyklechętnieposługiwanosięnimworzecznictwieSNokresumiędzywojen-
