Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim

Dorota Sokołowska

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-2563-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

565

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Sokołowska, Dorota. Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim. Red. . Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2013, 565 s. ISBN 978-83-232-2563-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Sokołowska, D.

T1 Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

PP Poznań

YR 2013

SN 978-83-232-2563-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 120039, author = "Sokołowska, Dorota", editor = "", title = "Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza", year = "2013", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-2563-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Sokołowska, Dorota

ED -

TI - Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

CY - Poznań

PY - 2013

SN - 978-83-232-2563-8

ER -

Netografia (standard APA):

Sokołowska, Dorota. Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2013 [dostęp: 08 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/prawo-tworcy-do-wynagrodzenia-w-prawie-autorskim-dorota-sokolowska-120039.

prawo autorskie, autorskie prawa majątkowe, wynagrodzenie autorskie, prawo twórcy do wynagrodzenia, prawo twórcy do wynagrodzenia za korzystanie z utworu, ochrona prawa do wynagrodzenia

Książka stanowi pierwsze opublikowane w polskiej literaturze monograficznej opracowanie dotyczące prawa twórcy do wynagrodzenia w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r. Analizą objęto następujące zagadnienia: prawo do w...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-2563-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

565

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów12
Wstęp16
1. Wprowadzenie22
1.1. Zagadnienie prawa twórcy do wynagrodzenia w prawie polskim w aspekcie historycznym22
1.1.1. Ustawa o prawie autorskim z 1926 roku22
1.1.2. Ustawa o prawie autorskim z 1952 roku24
1.1.2.1. Prawo do wynagrodzenia jako element treści prawa autorskiego24
1.1.2.2. Sposób i zakres ustalania zasad i stawek wynagradzania twórców w aktach wykonawczych do ustawy26
1.2. Ustawa o prawie autorskim z 1994 roku33
1.3. Prawo twórcy do wynagrodzenia w ustawodawstwach europejskich34
1.4. Podsumowanie40
2. Prawo do wynagrodzenia jako element konstruujący definicję autorskich praw majątkowych 41
2.1. Wprowadzenie41
2.2. Treść autorskich praw majątkowych44
2.2.1. Reguła ogólna zawarta w art. 17 prawa autorskiego44
2.2.2. Treść autorskich praw majątkowych do programu komputerowego50
2.3. Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu w treści autorskich praw majątkowych52
2.2.3. Treść autorskich praw majątkowych do bazy danych52
2.3.1. Chwila i źródło powstania prawa do wynagrodzenia57
2.3.2. Utrata prawa do wynagrodzenia za korzystanie z utworu60
2.3.3. Potrzeba wyodrębnienia prawa do wynagrodzenia za korzystanie z utworu w treści art. 17 prawa autorskiego63
2.3.4. Usytuowanie pojęcia prawa do wynagrodzenia za korzystanie z utworu w konstrukcji autorskich praw majątkowych66
2.4. Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu w kontekście pojęcia prawa podmiotowego69
2.4.1. Pojęcie prawa podmiotowego – wzmianka69
2.4.2. Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu jako prawo podmiotowe73
2.4.3. Pojęcie uprawnienia – wzmianka83
2.4.4. Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu jako uprawnienie85
2.5. Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu a ekspektatywa88
2.6. Podsumowanie91
3. Prawo twórcy do wynagrodzenia w świetle prawa twórcy do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji93
3.1. Autorskie prawa majątkowe w świetle pojęcia własności93
3.1.1. Własność a autorskie prawa majątkowe93
3.1.2. Własnościowa koncepcja monopolu autorskiego105
3.2. Prawo do korzystania z utworu109
3.2.1. Pojęcie korzystania na tle kodeksu cywilnego110
3.2.2. Pojęcie korzystania z utworu przy uwzględnieniu konstrukcji ius utendifruendi w prawie własności111
3.2.2.1. Posiadanie112
3.2.2.2. Używanie114
3.2.2.3. Pobieranie pożytków i innych przychodów116
3.2.3. Pojęcie korzystania z utworu na gruncie prawa autorskiego119
3.2.2.4. Dyspozycje faktyczne119
3.2.3.1. Korzystanie z utworu a jego substrat materialny120
3.2.3.2. Sposób korzystania z utworu123
3.2.3.3. Korzystanie z utworu w kontekście pól eksploatacji124
3.2.3.4. Treść prawa twórcy do korzystania z utworu125
3.3. Prawo do korzystania z utworu a prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu128
3.4. Prawo do rozporządzania utworem130
3.4.1. Pojęcie rozporządzania w przepisach kodeksu cywilnego131
3.4.2. Pojęcie rozporządzania utworem przy uwzględnieniu konstrukcji ius disponendi w prawie własności132
3.4.2.1. Wyzbycie się132
3.4.2.2. Obciążenie133
3.4.3. Prawo do rozporządzania utworem na gruncie prawa autorskiego134
3.4.3.1. Przedmiot rozporządzenia134
3.4.3.2. Treść prawa twórcy do rozporządzania utworem136
3.5. Prawo do rozporządzania utworem a prawo do wynagrodzenia137
3.6. Podsumowanie142
4. Prawo do wynagrodzenia w aspekcie podmiotu prawa autorskiego144
4.1. Podmioty uprawnione w sposób pierwotny do prawa do wynagrodzenia144
4.2. Podmioty uprawnione w sposób pochodny do prawa do wynagrodzenia146
4.3. Twórczość wspólna148
4.3.1. Współtwórcy148
4.3.2. Współtwórcy utworu audiowizualnego149
4.3.2.1. Sytuacja prawna współtwórców utworu audiowizualnego149
4.3.2.2. Prawo do wynagrodzenia współtwórców utworu audiowizualnego153
4.3.3. Twórcy utworów połączonych163
4.3.4. Twórcy części utworu zbiorowego165
4.4. Twórca-pracownik166
4.4.1. Twórca utworu pracowniczego166
4.4.2. Twórca naukowego utworu pracowniczego w instytucji naukowej171
4.4.3. Twórca komputerowego utworu pracowniczego174
4.5. Organizacje zbiorowego zarządzania jako reprezentanci uprawnionych z tytułu prawa do wynagrodzenia175
4.6. Utwory osierocone183
4.7. Pojęcie interesu podmiotu prawa autorskiego185
4.8. Podsumowanie189
5. Charakter i treść wyłącznego prawa twórcy do wynagrodzenia za korzystanie z utworu 192
5.1. Charakter prawa twórcy do wynagrodzenia za korzystanie z utworu192
5.1.1. Wyłączność192
5.1.2. Bezwzględny charakter194
5.1.3. Zbywalność197
5.1.4. Dziedziczność200
5.1.5. Niezrzekalność201
5.1.6. Czasowość204
5.1.7. Niesamoistność207
5.1.8. Ograniczalny charakter209
5.2. Treść wyłącznego prawa do wynagrodzenia za korzystanie z utworu211
5.3. Pojęcie prawa do wynagrodzenia w prawie autorskim215
5.4. Sens prawny objęcia art. 17 prawa twórcy do wynagrodzenia221
5.5. Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu a prawo do wynagrodzenia w konstrukcji praw pokrewnych225
5.6. Ekonomiczne aspekty prawa do wynagrodzenia232
5.7. Podsumowanie238
6. Pojęcie wynagrodzenia autorskiego w prawie autorskim240
6.1. Wynagrodzenie za korzystanie z utworu w rozumieniu art. 17 prawa autorskiego241
6.1.1. Problematyczne usytuowanie źródła wynagrodzenia w procesie kreacji241
6.1.2. Usytuowanie źródła wynagrodzenia w autorstwie utworu243
6.1.3. Usytuowanie źródła wynagrodzenia w korzystaniu z utworu244
6.1.4. Pierwotne powiązanie wynagrodzenia z dobrem o charakterze niematerialnym245
6.1.5. Ustawowy obowiązek przekazania wynagrodzenia twórcy utworu245
6.1.6. Oderwanie wynagrodzenia od istnienia wpływów z tytułu korzystania z utworu246
6.2. Wynagrodzenie stanowiące pochodną prawa do rozporządzania utworem249
6.2.1. Wynagrodzenie za stworzenie i dostarczenie utworu a wynagrodzenie stanowiące pochodną prawa do rozporządzania utworem249
6.2.2. Wynagrodzenie za rozporządzanie utworem a egzemplarze autorskie należne twórcy251
6.2.3. Wyczerpanie prawa a wynagrodzenie stanowiące pochodną prawa do rozporządzania utworem252
6.3. Wynagrodzenie autorskie253
6.3.1. Funkcje wynagrodzenia autorskiego254
6.3.2. Systemy ustalania wynagrodzenia autorskiego255
6.3.3. Wynagrodzenie proporcjonalne258
6.3.4. Wynagrodzenie stosowne259
6.3.5. Wynagrodzenie godziwe262
6.3.6. Wysokość wynagrodzenia autorskiego267
6.3.7. Wynagrodzenie podstawowe i „dodatkowe”269
6.3.8. Tzw. podwójne wynagradzanie twórców272
6.4. Wynagrodzenie autorskie a inne pojęcia prawne274
6.4.1. Wynagrodzenie za pracę275
6.4.2. Wynagrodzenie za sprawowanie nadzoru autorskiego278
6.4.3. Wynagrodzenie za wykonanie dzieła279
6.4.4. Nagroda w przyrzeczeniu publicznym281
6.4.5. Opłata podatkowa283
6.4.6. Pojęcie korzyści nabywcy praw285
6.4.7. Rodzaj korzyści twórcy287
6.4.8. Rekompensata289
6.4.9. Honorarium291
6.5. Podsumowanie292
7. Ustawowe uregulowanie wynagrodzeń autorskich sensu stricto295
7.1. Wynagrodzenie autorskie w świetle pojęcia licencji ustawowej295
7.1.1. Pojęcie licencji ustawowej295
7.1.2. Źródła prawa do wynagrodzenia w przypadku licencji ustawowej301
7.1.3. Licencja przymusowa304
7.2. Dozwolony użytek chronionych utworów307
7.2.1. Pojęcie dozwolonego użytku308
7.2.2. Ustawowe wyłączenie prawa do wynagrodzenia przy dozwolonym użytku. Nieodpłatność310
7.2.3. Zachowanie prawa do wynagrodzenia z tytułu dozwolonego użytku315
7.2.4. Granice dozwolonego użytku317
7.3. Dozwolony użytek osobisty322
7.3.1. Ratio legis opłat rekompensacyjnych322
7.3.2. Pojęcie godziwej rekompensaty (fair compensation)327
7.3.3. Szczegółowe zasady repartycji opłat rekompensacyjnych332
7.3.4. Kwalifikacja prawna opłat rekompensacyjnych339
7.3.4.1. Opłaty rekompensacyjne jako wynagrodzenie autorskie339
7.3.4.2. Opłaty rekompensacyjne jako wynagrodzenie sui generis342
7.3.5. Prawo do uczestnictwa w opłatach rekompensacyjnych346
7.3.6. Problematyka zgodności art. 20 prawa autorskiego z Konstytucją350
7.3.7. Dynamiczna wykładnia art. 20 prawa autorskiego w aspekcie podmiotowym354
7.3.8. Nowelizacja przepisów wykonawczych dotyczących opłat reprograficznych358
7.4. Dozwolony użytek publiczny362
7.4.1. Niejednolitość uregulowania prawa do wynagrodzenia z tytułu dozwolonego użytku publicznego362
7.4.2. Udostępnianie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów przez biblioteki367
7.4.3. Ustalanie wynagrodzenia z tytułu odpłatnego dozwolonego użytku publicznego371
7.5. Droit de suite373
7.6. Podsumowanie379
8. Prawo do wynagrodzenia w świetle obrotu autorskimi prawami majątkowymi381
8.1. Dyrektywy słusznego wynagradzania twórcy381
8.1.1. Odpłatność umów autorskich382
8.1.2. Odrębność wynagrodzenia za korzystanie z utworu na odrębnych polach eksploatacji384
8.1.3. Kryteria ustalania wysokości autorskiego wynagrodzenia umownego387
8.1.3.1. Kryteria podstawowe388
8.1.3.2. Kryteria pomocnicze391
8.1.4. Wynagrodzenie procentowe395
8.1.5. Wynagrodzenia autorskie w działalności organizacji zbiorowego zarządzania396
8.1.5.1. Kryteria ustalania wynagrodzeń dochodzonych przez organizację zbiorowego zarządzania396
8.1.5.2. Tabele wynagrodzeń400
8.1.5.2.1. Ewolucja regulacji od 1.09.2006 roku401
8.1.5.2.2. Problematyka „stawki niższej” w rozumieniu art. 11012 ust. 5 prawa autorskiego407
8.1.5.2.3. Przesłanki orzekania w sprawie o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń413
8.1.5.3. Stawki wynagrodzeń pobieranych przez organizacje zbiorowego zarządzania w świetle ochrony konkurencji i konsumentów421
8.2. Prawo twórcy do wynagrodzenia związane z zawarciem umowy436
8.2.1. Prawo zatrzymania tzw. zaliczki autorskiej436
8.2.2. Żądanie zamawiającego dotyczące obniżenia umówionego wynagrodzenia442
8.2.3. Prawo do wynagrodzenia wobec braku rozpowszechnienia utworu444
8.2.4. Wynagrodzenie umowne a naruszenie prawa twórcy do integralności utworu447
8.2.5. Wynagrodzenie za zezwolenie na wykonywanie praw zależnych do utworu449
8.3. Możliwość stosowania w obszarze prawa autorskiego przepisów kodeksu cywilnego dotyczących umowy o dzieło451
8.4. Podsumowanie455
9. Ochrona prawa do wynagrodzenia457
9.1. Koncepcje wpływające na wykonywanie ochrony prawa do wynagrodzenia457
9.1.1. Roszczenia względne i bezwzględne w prawie autorskim457
9.1.2. Samodzielne prawo do wynagrodzenia461
9.2. Roszczenie o zapłatę wynagrodzenia umownego w świetle roszczeń służących ochronie autorskich praw majątkowych463
9.3. Nieprzestrzeganie prawa twórcy do wynagrodzenia przy licencji ustawowej jako naruszenie autorskich praw majątkowych468
9.4. Właściwość rzeczowa sądu w świetle pojęcia prawa do wynagrodzenia475
9.5. Ochrona autorskich praw majątkowych w kontekście ochrony prawa do wynagrodzenia480
9.5.1. Roszczenia informacyjne480
9.5.1.1. Roszczenie informacyjne z art. 47 prawa autorskiego481
9.5.1.2. Roszczenie informacyjne z art. 105 ust. 2 prawa autorskiego483
9.5.1.4. Roszczenie informacyjne z art. 19³ ust. 3 prawa autorskiego489
9.5.1.3. Roszczenie informacyjne twórcy z art. 80 prawa autorskiego490
9.5.2. Pozostałe roszczenia492
9.5.2.1. Roszczenie o podwyższenie wynagrodzenia przez sąd492
9.5.2.2. Roszczenie o wydanie uzyskanych korzyści496
9.5.2.3. Pojęcie „stosownego wynagrodzenia” w rozumieniu art. 79 prawa autorskiego501
9.5.2.4. Zakres roszczenia o naprawienie wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych507
9.5.2.5. Powództwo o ustalenie510
9.6. Roszczenia o ochronę autorskich praw majątkowych a naruszenie autorskich praw osobistych twórcy516
9.7. Podsumowanie518
Zakończenie521
Bibliografia527
Orzecznictwo polskie538
Decyzje Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów542
Orzecznictwo UE542
Orzeczenia Komisji Prawa Autorskiego544
Ustawodawstwo UE i międzynarodowe545
Ustawodawstwo polskie546
Ustawodawstwo obce552
Wyjaśnienia urzędowe554
Inne555
Spis tabel562
The Author’s Right to Remuneration under the Copyright Law (Summary)564

UchwalonyprzezKomisjęKodyfikacyjnąprojektustawyoprawieau-

torskim5ujmowałwart.13treśćprawaautorskiegozpunktuwidzeniapra-

watwórcydorozporządzaniautworemwyłącznieipodkażdymwzględem,

wszczególnościprzyznająctwórcyprawodecydowaniaoukazaniusię

utworuorazofakcieisposobachjegoodtwarzaniairozpowszechniania.

Aczkolwiekpodstawowąmyśląprojektubyłozapewnienie„pełnejochrony

interesówtwórców”6,pojęcieprawaautorskiegonieuwzględniałoprawado

wynagrodzenia,którezresztąniebyłoprzedmiotemszczególnegozaintere-

sowaniaKomisji.Problematykawynagrodzeniaznalazłanatomiastswoje

odbiciewprzepisachregulującychumowęonakład.Ponadtokwestiezwią-

zanezwynagradzaniemtwórcówporuszanebyływkontekściepostulatów

przedłużeniaczasuochronyautorskichprawmajątkowych7.

Rządowyprojektustawyoprawieautorskim,popoprawkachdokona-

nychprzezRadęMinistrównawniosekMinistraSprawiedliwości8,wzboga-

ciłpojęcieprawaautorskiegooprawaosobisteautora.Ostatecznietreść

prawaautorskiegozostałaobjętaart.12uchwalonegotekstuustawyz1926r.9,

poprzezdefinicjęstanowiącą,iż„Twórcarozporządzaswemdziełemwy-

łącznieipodkażdymwzględem;wszczególnościrozstrzyga,czydziełoma

sięukazać,czymabyćodtworzone,rozpowszechnioneiwjakisposób.

Ochronaprawosobistychsłużykażdemutwórcybezwzględunaistnienie

lubnieistnienieprawaautorskiego(art.58)”.Powyższadefinicjaukształto-

wałazatemprawoautorskiejako„prawootreścinieograniczonej,nieokreś-

___

____

___

____

5Projektzdnia9.04.1923r.Tamże,s.244in.

6Uzasadnienieprojektuustawyoprawieautorskimzdnia9.04.1923r.,S.Gołąb,Usta-

wa…,s.262.Zob.teżF.Zoll,Prawanadobrachniematerjalnych,w:Encyklopediapodręcznaprawa

publicznego,t.II,red.Z.Cybichowski,Warszawa1929,s.689.

7WstanowiskuZwiązkuZawodowegoLiteratówPolskichodnośniedoprojektuustawy

autorstwaprof.F.Zollastwierdzonom.in.:„Organizacjanasza,jednoczącawswemłonie

wszystkichnajwybitniejszychpisarzypolskich,wychodziztegozałożenia,żewobeczłego

wynagrodzenialiteratówwPolsce,należysięimpewnarekompensatawpostaciprzedłużenia

terminuwygasalnościprawaautorskiegodolat50(…).Związek(…)stwierdza,żewobeczłego

wynagrodzenialiteratów,zauważasięodpewnegoczasuuszczupleniewytwórczościliterackiej

przezodejściewielupisarzyodpracyliterackiejdoinnychzawodów,lepiejwynagradzanych.

Utrzymanieterminu50latmożepobudzićdointensywnejpracytwórczejliteratówitemsamem

zwiększyćwytwórczośćliteracką,costoiwścisłymzwiązkuzcałościąkulturynarodowejPolski.

Związek(…)zwracauwagęKomisjiKodyfikacyjnejnaznacznekorzyścimaterjalne,jakieosiąg-

nąćmożetwórcaprzezodstąpieniezażycia50-cioletniegoprawaautorskiego,abywtensposób

uchronićsięnastarośćprzednędząiponiewierką,nieodłącznychtowarzyszekpracowników

zawoduliterackiego”(zob.ZwiązekZawodowyLiteratówPolskichwWarszawie.DoKomisji

KodyfikacyjnejRz.Pol.Uchwała,w:S.Gołąb,Ustawa…,s.97).

8Projektzdnia5.03.1925r.,druksejmowynr1786,w:S.Gołąb,Ustawa…,s.264in.

9Ustawaz29.03.1926r.oprawieautorskim(tekstjedn.:Dz.U.z1935r.Nr36,poz.260);

dalej:ustawaz1926r.

Brak wyników

Prawo twórcy do wynagrodzenia w prawie autorskim

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra