Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RozdziałI.Zagadnieniaogólne
Dużeznaczenienależyrównieżprzyznaćfunkcjipolityczno-programowej.Polega
onanawyrażeniuprzezwyborcówpoparciadlaokreślonegoprogramupolityczne-
goprzedstawianegoprzezposzczególnekomitetywyborczewramachprezentowanych
przezniepropozycjiwyborczych.Natreśćprogramówzregułyskładająsiępoglądy
dotyczące:ustrojupolitycznegopaństwa,wtymkształtuprawnegojegoposzczególnych
elementów;ustrojugospodarczego,wtymzasadiformprodukcji,cyrkulacjiiwymiany
orazprzeciwdziałaniazwiązanymzniminiekorzystnymzjawiskom(np.ujemnybilans
handlowy,deficytbudżetowy,bezrobocie);zasadiformorganizacjiżyciaspołecznego;
budowysystemuinstytucjipublicznychsłużącychzaspokajaniupotrzebobywateli;roz-
wiązywaniaistotnychzagadnieńdotyczącychsprawnarodu,zwłaszczawjegorelacjach
zinnyminarodami;politykizagranicznejwstosunkudoinnychpaństworazorganizacji
międzynarodowych;walkilubwspółdziałaniazinnymiugrupowaniamipolitycznymi
wzakresierealizacjizałożeńprogramowych.
Funkcjaintegracyjnasłużyzkoleizespoleniuokreślonegozbiorowopodmiotu
władzysuwerennej(narodu)poprzezwskazaniezasadiprocesówsłużących
kształtowaniuiwyrażaniujegowoli.
Ostatniazwymienionychtofunkcjalegitymizująca,służącauprawomocnieniu
władzysprawowanejprzezdanypodmiotzbiorowylubindywidualny.Wodniesie-
niudotejfunkcjipowstałowielekoncepcjiodnoszącychsiędoprawomocnościwładzy
publicznej.Samosłowo„prawomocność”jestpolskimodpowiednikiemłacińskiego
wyrażenialegitimere,odktóregopochodziangielskielegitimateczyniemieckielegitime.
Pojęcia„prawomocność”i„legitymacja”sątożsame,dlategomogąbyćużywanezamien-
nie.Należydokonaćrozróżnieniaprawomocności(legitymacji)iuprawomocnienia
(legitymizacji)orazdelegitymizacji.Otóżjeśliprzezprawomocnośćdanejwładzyrozu-
miemypewienstan,tolegitymizacjajestprocesemwiodącymdotegostanu;natomiast
delegitymizacjajestprocesemodwrotnym,czylierozjąprawomocności.
22
Olegitymizacjimożnamówićwaspekciepodmiotusprawującegowładzęoraz
sposobujejsprawowania.Legitymizacjapodmiotuwładzyoznacza,żerządząca
wsystemiepolitycznymgrupaosóbosiągnęłaswojestanowiskazgodniezobowiązujący-
minormami,przedewszystkimzaśnormamiprawnymi.Jedynymlegalnymsposobem
zdobyciawładzywpaństwieprzezdanąpartięjestwygraniewyborówparlamentarnych.
Legitymizacjasposobusprawowaniawładzyoznaczazaś,żewszystkieinstytucjewcho-
dzącewskładsystemuwładzypowołanezostałyzgodniezobowiązującyminormami
orazżefunkcjonująonezgodniezeswoimikompetencjami,atakżenapodstawie
istniejącychnormprawnych.
Przezlegitymacjęwładzypublicznejnależyrozumiećwytworzenieuobywateli
przekonania,żeci,którzyrządzą,sądotegouprawnieni,asposobysprawowania
władzysąlegalne.Odzjawiskalegitymizacjiwładzypublicznejodróżnićnależyteorię
