Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Ryshistorycznykompetencjiustrojowych...
premiera.prosiłokonsultacjemarszałka
99
.NiekiedyPiłsudskiinterweniowałbezpośrednio
izwłasnejinicjatywy,takjaktouczyniłw1928rokudoprowadzającdozmianystanowiska
SejmuwkwestiifunduszuspecjalnegodlaMinisterstwaSprawZagranicznych.Marszałek
wczasietegosporuwydałorędzie,wktórymdałwyrazswemuprzywiązaniudodemokracji,do-
dając,żewrazienapotkanianaopórpozostajeDdodyspozycjiPrezydentaRzeczypospolitejD
100
.
Rokpóźniej,interweniującwsporzepomiędzyRadąMinistrówaMarszałkiemSejmuIgnacym
Daszyńskim,stanąłMościckipostronierząduiwymógłnaDaszyńskimzwołaniesesjiSejmu
101
.
Szczególnąwagęprzykładałprezydentdorealizacjifunkcjireprezentacyjnej,nacopozwalały
muregulacjekonstytucyjne
102
.Tutaj,wprzeciwieństwiedosprawpolitycznych,wykazywał
dużąsamodzielność,zrywającprzytymzeskromnościąurzędowania,jakabezwzględnie
towarzyszyłado1922rokunaczelnikowiPiłsudskiemu,atakżewdużejmierzeprezydentowi
Wojciechowskiemu.Wczasiejegoprezydenturyodrestaurowanoreprezentacyjneposiadłości
ipowiększonozasóbkadrowy
103
.Budżetpolskiegoprezydentanatleinnychpaństwbyłogromny.
W1930rokuwynosił4,5mlniwporównaniuzwydatkamipoprzedniegoprezydentawzrósł
o135procent
104
.
GabinetypowoływaneprzezI.Mościckiegostanowiływistociejednorodnąpolitycznie
ekipę,wktórejzmieniałasięosobapremiera.Dowyborówparlamentarnychw1928roku
RadaMinistrówniemiałaoparciawżadnymzsejmowychugrupowań.Decyzjenominacyjne
Mościckiegoczęściowouzasadniafakt,żeparlamentarnawiększośćniezaproponowałaprezy-
dentowialternatywywpostacikoalicyjnegogabinetu.Środowiskosanacyjne,mająceambicje
rządzeniakrajemwdłuższejperspektywie,startującwwyborachparlamentarnych1928roku
jakoBezpartyjnyBlokWspółpracyzRządem,zdobyłotylko130mandatówsejmowychi46se-
nackich
105
.JednocześnieBBWRniezawarłzżadnąpartiąkoalicji,któradałabywparlamencie
większośćipozwoliłanawyłonieniedziękitemurządu.Wlatach1929-1930niebyłotojuż
możliwezuwaginadziałaniarepresyjnezestronywładzorazkonsolidacjęiradykalizacjęopo-
zycjiparlamentarnej.SanacjazachowywałajednakkontrolęnadbiegiemwydarzeńwSejmie,
wczymwmarcu1930rokupomógłsamprezydent,dobierająctakichkandydatównaurząd
premiera,którzyniepotraflliutworzyćrządu,coparaliżowałopracęSejmuwczasiewiosennej
sesji
106
.Ostateczniepremieremzostałczwartydesygnowanykandydat.WalerySławek.
99
Działosiętakm.in.wtrakcierządowegoprzesileniawewrześniu1926roku.Nienazamkuilecz
wDruskienikach,DABCD1926,nr3,s.3.
100
J.Laroche,Polskalatł,opocito,s.55.
101
Ibidem,s.80.
102
A.Chojnowski,IgnacyMościckił,opocito,s.216.
103
S.Mackiewicz(Cat),Historjał,opocito,s.168.
104
L.Malinowski,IgnacyMościcki,DPrawoiŻycieD1996,nr48,s.14.
105
W.Roszkowski,Najnowszahistoriał,opocito,s.239.
106
A.Chojnowski,WalerySławek)premierRzeczypospolitej29IIIi23VIII1930)4XII1930i26V1931)
28IIIi12X1935,[w:]Prezydenciipremierzył,opocito,s.291.
33