Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Modeleprezydenturaformarządu
specjalnekolegiumwyborcze.Wreszcie,potrzecie,wsyste-
machparlamentarnychegzekutywamacharakterkolegialny,
podczasgdywprezydencjalizmiejestonamonokratyczna1.
Wpółprezydencjalizmiezkoleiwspomnianepowyżejza-
sadysąprzemieszaneiniewystępująwczystejpostaci.Jed-
nak-jaksłuszniezauważyłjedenzpionierówwspółczesnej
politologiiMauriceDuverger-„Napierwszyrzutokasystem
półprezydenckiwydajesiębliższysystemowiparlamentarne-
muniżprezydenckiemu”2.Wsystemietymwystępujebowiem
wieleelementówustrojowychwłaściwychdlademokracjipar-
lamentarnej-jaknp.dualizmegzekutywy,odpowiedzialność
politycznarząduprzedparlamentem,możliwośćrozwiązania
parlamentuprzezgłowępaństwa-idopierozasadawyłaniania
prezydentawgłosowaniupowszechnymorazbezpośrednim
wprowadzatuzupełnienowąjakość,którawywołujekonse-
kwencjedystansującegoodparlamentaryzmu.
Systemrządówzgromadzenia,czyli-przypomnijmy-
przypadekSzwajcarii,charakteryzujesięnieobecnościązasady
podziałuwładzyorazskoncentrowaniempełniwładzypań-
stwowejwgestiiparlamentu.Dlacelówzwiązanychzbieżącym
rządzeniemiadministrowaniemparlamentpowołujealbospe-
cjalnykomitetwykonawczy,albodyrektoriat.Stądteżsystem
rządówzgromadzeniawystępujewdwóchpodstawowychod-
mianach-jakosystemkomitetowylubsystemdyrektorialny3.
ZdaniemamerykańskiegobadaczaJoséAntonioCheibuba,
formarząduwdemokracjizależyprzedewszystkimodtego,
czyrządwtrakcieswejkadencjimożebyćodwołanyprzezpar-
lament,czyteżnie4.Systemy,wktórychrządniemożezostać
usuniętyprzezparlament,sądlańsystemamiprezydenckimi;
tam,gdzietylkoiwyłącznieparlamentmożetouczynićmamy
systemyparlamentarne;zkoleitam,gdzieleżytowkompeten-
cjachzarównoparlamentu,jakipochodzącegozwyborówpo-
wszechnychprezydenta,występująsystemypółprezydenckie5.
15
