Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
abstrakcyjno-dogmatycznejjęzykmożnaspotkporazpierwszywmyśli
niemieckiejuMistrzaEckharta39.Swąkontynuacjęznajdujeonwmistycz-
nejpoezjiAniołaŚlązaka,czywymykającejsięabstrakcyjnymformułom
wizjonerskiejtwórczościJakubaBöhmego40.PonadtosamnadczłowiekNie-
tzschego-autonomiczna,twórcza,wolnaosobowość-jestswoistąkontrą
wobecpowszechnejnaturyludzkiej.DlaautoraJutrzenki,u[c]złowiekjest
czemś,copokonanembyćpowinno”41ijestubardziejnieustalonyniżjakiekol-
wiekinnezwierzę”42.Przekonanieto-itutajznówodwołamysiędoLöwitha
-niejestgreckie,bodlaGrekanaturaludzkanigdysięniezmienia,podobnie
zresztąjakhistoria,więcniejesttworzywem,którebyłobyzdolnedoprze-
kształceń43.Taknieokreślonośćjednostki,jakijejzdolnośćdoautokonstytucji
obecneuNietzschego,takżewywodząsięzchrześcijaństwa44.Najdobitniej,
jaksądzimy,zostałotoprzedstawionewdziełachJakubaBöhmegoiAnioła
Ślązaka,coniepozostałobezwpływunaantropologięSchellinga,romanty-
kówczySchopenhauera,którzyinspirująNietzschego-Schellingpośrednio,
romantycyiSchopenhauerbezpośrednio.Löwithbyłwięczaledwieokrok,
39Eckhartniebezpowodunazywanyjesttwórcąniemieckiegojęzykafilozo-
ficznego.Zob.W.Szymona,WstępdodziełwszystkichMistrzaEckharta,w:Mistrz
Eckhart,Dzieławszystkie.Tom1,Wdrodze,Poznań2013,s.27.
40Dalecyoddogmatycznejjednoznaczności,posługującysięintuicją,wizjąnie-
wyrażalnąśrodkamitypowonaukowymipoetyzującymistycyzpewnościąwpłynęli
nacharakterniemieckiejfilozofii.Takiewyrażenia,jakpierwotnychaosistnienia(bez-
grunt),narodzinyAbsolutuczybulgotbytu-obecnenaprzykładuSchellinga,któ-
ryprzejmujetenjęzykodmistyki,aodSchellingaprzejmujągoromantycy-mają
wyraźnąproweniencjęmistyczną.Echotychjęzykowychinspiracjijestobecnejesz-
czewXXwiekuuMartinaHeideggera,bardzowielezawdzięczającemuMistrzowi
Eckhartowi.OwpływieMistrzaEckhartanafilozofięHeideggerapisałnaprzykład
BernhardWelte.Zob.B.Welte,MeisterEckhart.GedankenzuseinenGedanken,Herder
Freibuch,Breisgau1992,s.21.
41F.Nietzsche,TakorzeczeZaratustra…,s.9.
42Tamże,s.128.
43Por.K.Löwith,Historiapowszechnaidziejezbawienia…,s.10-11.
44SamNietzschetozresztązauważa,gdypiszeowykształconymprzezpraktyki
ascetyczno-kapłańskieindywiduum,któreostatecznieuwalniasięodmoralności,któ-
ra-dyscyplinującgo-byłazdolnawykształcićwnimsuwerenność.Chrześcijaństwo
stanowiwięcprzesłankędowykształceniasięniezależnego,twórczegoisamemuso-
bienadającemuprawoindywiduum,awięcnadczłowieka.Por.F.Nietzsche,Zgene-
alogii…,s.97-98.