Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
Nietzschegowewłaściwymkontekściehistorycznym,co,jakpokazujedyna-
mikasamychbadańnadautoremZaratustry,niezawszebyłoczynioneznale-
żytąrzetelnościąikrytycyzmem50,acozkoleidajenamwyraźnyimpulsdo
zajęciasiętymizagadnieniami.
OpróczLöwitha,relacjąmiędzywolnościąakoniecznościąuNietzschego
zajmowałsięjedynieEugenFink,niepoświęcajączresztątejproblematyce
całościswejpublikacji51.Sprawiato,żeproblematykawolnościikonieczności
uFryderykaNietzschego-zpominięciemjejźródeł-niejestwliteraturze
przedmiotowejszerzejrozważana.
Kiedywspominamyoźródłachzagadnieniawolnościikonieczności
wfilozofiiniemieckiej,należypamiętać,żegdydocieramydoNietzschego,
niemamy,jakdotąd,jasnejodpowiedzidotyczącejtego,coNietzscheprzej-
mujeizaczyimpośrednictwem;coprzejmujepośrednio,acobezpośrednio
zniemieckiegoiśląskiegonurtumistyczno-panteistycznego,aaczegonie
przejmuje.Igdycośprzejmuje-PiórczyńskiiAugustyniakwspominają,jak
widzieliśmy,przedewszystkimometafizycewoli-towciążniewiemy,jakiej
transformacjiulegająuniegoprzejętekategorieiojakieuniemistyczne”ele-
mentyzostająwzbogacone,booczywiścieniejesttak,żeNietzschejest
-wmniejszymlubwiększymstopniu-dziedzicemtradycjiniemieckiej,od
panteizującejmistykipocząwszy,wliniiprostej.Nieznająchistoriitychwpły-
wów,niewiemy,codokładnieNietzschezawdzięczatradycji,aczegonie.
Innymisłowy,wjakiejmierzejestodtwórczy,awjakiejmierzeoryginalny,
podążającwypracowanąprzezsamegosiebiedrogą,gdy,jakpiszeLöwith,
próbujepogodzićautonomiczne,suwerenneindywiduum(wolność)zcałością
50PomijającznanejużiwielokrotniekrytykowaneoskarżeniaNietzschego
oprzygotowaniegruntupodkontrrewolucjęfaszystowską-oskarżenia,które,cocie-
kawe,wkierunkuNietzschegowygłosiłtakżeLöwith-wartoodnieśćsiędosolid-
niezakorzenionegojużwświadomościpowszechnejpoglądu,jakobyNietzschebył
prekursoremtakichnurtówjakpoststrukturalizmipostmodernizm.Dopoglądutego
odniósłsięwswojejpracyPawełPieniążek,ukazującobecnewnimnapięciaorazfun-
damentalneczęstoróżnicemiędzyprogramemfilozoficznymNietzschegoarefleksją
DerridyczyFoucaulta.Zob.P.Pieniążek,Suwerennośćanowoczesność.Zdziejówpost-
strukturalistycznejrecepcjimyśliNietzschego,WydawnictwoToporzeł,Wrocław2009;
wartozapoznaćsięrównieżzfragmentemdziełaLöwitha,wktórymniemieckibadacz
oskarżaNietzschego,oczywiścieniesłusznie,oprzygotowaniegruntupodkontrrewo-
lucjęfaszystowską,zob.K.Löwith,Historiapowszechnaidziejezbawienia…,s.206;
Nietzsche,jakopatronpostmodernizmu,występujenaprzykładwksiążceG.Vatimo.
Por.G.Vatimo,Koniecnowoczesności,Universitas,Kraków2006,s.153.
51Zob.E.Fink,Nietzsche’sPhilosophy,Continuum,London2003,s.57-98.
