Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Peryferiespołecznejakoprzestrzeńzachowańryzykownychmłodzieży
reakcjinaprocesyglobalizacyjnewspółcześniemożemywyodrębnićtrzywar-
stwy(grupy)społeczne;każdaztychgrupinaczejzareagowałanazjawiskazwią-
zanezglobalizacją,wefekcienależącydoposzczególnychgrupludzieosiągnęli
zysklubponieślistratęwróżnychsferachfunkcjonowaniaspołecznego.Tetrzy
warstwyto:superbogacze,grupaniezdecydowanychiwarstwawykluczonych
lubzmarginalizowanych(Zachorowska-Mazurkiewicz,2007,s.82).Podział
takiwpewnejczęścijestefektemdominującegopodejścia,któreprezentują
międzynarodoweinstytucje.Skupiająsięonewwiększymstopniunapolityce
fiskalnejniżnabudowaniukapitałuspołecznegoczywzmacnianiuochro-
nysocjalnej(Zachorowska-Mazurkiewicz,2007,s.84),wefekcieczęstogrupy
wykluczonychizmarginalizowanychsązauważanedopierowsytuacjigranicznej
lubkrytycznej.Polaryzacjaspołeczeństwazwiązanazglobalizacjąprowadzido
takichnegatywnychzjawisk,jakdyferencjacja,atomizacjaiwzrostindywiduali-
zmu.Pogłębiasięprzepaśćmiędzybogatymiibiednymi,ciostatnistająsięcoraz
biedniejsiiboleśnietoodczuwają.Atomizacjaidyferencjacjazuwaginaistnieją-
cąprzepaśćmiędzytymidwiemagrupaminigdywcześniejniebyłatakdotkliwa
(Piwowarczyk,2016,s.120).
ZperspektywyostatnichlatwPolscemożnawskazaćnadwaważneczyn-
niki,któremiałyogromnywpływnakształtirozmiargruposóbwykluczonych,
głównychmieszkańcówstrefperyferyjnych.Pierwszymjesttransformacjaustro-
jowa,drugim-globalizacja.Obazagadnieniawujęciutemporalnymnależy
traktowaćjakoprocesyrozciągniętewczasie,obasąskorelowanezewzrostem
nierównościspołecznych,awkonsekwencjizrozwojemubóstwa.Ubóstwo
wPolsce-odlatdziewięćdziesiątychXXwieku-warunkowanebyłozmien-
nymiczynnikami,dlategomożemywyodrębnićwtymprocesiepewnecharak-
terystyczneokresy:lata1990-1994,którecharakteryzowałsilnywzrostubóstwa
powiązanyzdużymwzrostembezrobociairedukcjązakładowychświadczeń
socjalnych;lata1995-1996,wktórychpojawiłasięstabilizacjapowiązanazreduk-
cjąubóstwaabsolutnegoiutrwaleniemsięubóstwazwiązanegozbezrobociem
strukturalnym;lata1997-1998,wktórychnastąpiłwzrostubóstwaabsolutnego
iwzględnego,alepoprawieuległaprzeciętnasytuacjadochodowarodzin;iokres
ostatni,któryzacząłsięw1999rokuitrwanadal,cechującysięspowolnieniem
dynamikidochodówiwzrostemzagrożeniaubóstwem,cowiążesięzpogor-
szeniemsytuacjispołeczno-gospodarczej(Leszczyńska,2007,s.98).Ujawnio-
newokresietransformacjiubóstwodlawielumiałocharaktertymczasowy,ale
wpewnychtypachgospodarstw-abyuniknąćterminologiiekonomicznej,
możnapowiedzieć,żewpewnychgrupachspołecznych-od1997rokunastę-
pujewidocznywzrostpoziomuubóstwaobiektywnego,coprzekładasięna
wzrostliczbyludzi(rodzin)funkcjonującychponiżejminimumegzystencji
