Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Peryferiespołecznejakoprzestrzeńzachowańryzykownychmłodzieży
ptomówzjawiskaikategoriiunderclass.Zauważonomiędzygeneracyjnątrans-
misjęubóstwaipowiązanązniąspołecznąizolację,barieryedukacyjnemłodych
osób,tzw.życienazasiłkuibrakperspektyw.HenrykDomański,jedenzbadaczy
zjawiskaunderclass,wyłoniłjejakoniezależnąkategorięspołeczną,awiększość
analizującychtozjawiskowiązałajezezdegradowanymiipoprzemysłowymitere-
namipodawnychPGRlubkopalniach(Michel,2016,s.99).
CechącharakterystycznąunderclasswPolscejestdeprywacja.Zjawiskoto
lokalizujesięnaterenachperyferyjnychwgranicachmiast,aleterenytesąsła-
boskomunikowanezresztąmiasta,najczęściejoddalonelubfizycznieodtego
centrumoddzielone,zograniczonądostępnościądodóbriusługmiejskich.
Znamiennyjestrównieżbrakrozwojuinfrastrukturygospodarczejnatychtere-
nachorazznacznepogorszenieinfrastrukturymieszkalnejisanitarnej(między
innyminaskutekbrakustosownychprackonserwacyjnychczyremontowych).
Funkcjonowaniewobszarzeunderclassprzekładasięnaobniżeniejakościżycia
wewszystkichdziedzinachżycia,mateżogromnywpływnafunkcjonowanie
młodzieżyidzieciwychowującychsięnatychterenach.Charakterystycznesą
tutajnegatywnewzorcesocjalizacyjne,zaburzonastrukturarodzinczysocja-
lizacjadodewiacyjnegostylużycia.Młodziludziewychowującysięwtakich
przestrzeniachmająniższeaspiracjeedukacyjne,powielająrównieżczęsto
wzorceżycioweswoichrodzicówczyopiekunów(Grotowska-Leder,2006,
s.318-319).Wartowtymmiejscuwspomnieć,żekoncepcjaunderclassbywa
krytykowana,jakożejesttoterminnieprecyzyjny,mogącypomieścićwszystko,
którydodatkowoodwracauwagęodważnych,rzeczywistychproblemówspo-
łecznychoraznieobejmujeszerszychprocesówiuwarunkowaństrukturalnych
(Tarkowska,2013,s.62).
Od1998rokuBankŚwiatowyprowadzibadaniawnurcieparticipatory
povertyassessments,którewyraźniewskazująnatrzyzjawiskatowarzyszące
ubóstwu:
–nryzykolubfaktycznezmniejszeniedochodówprzekładasięnapoczuciesłabo-
ściidotykazwłaszczaosób,którychpozycjanarynkupodleganiekorzystnym
zmianomlubsezonowympogorszeniom(wtymsensieubóstworozumiane
jestniejakoposiadaniezbytmałychzasobów,leczjakoodczuwanieryzyka
możliwościichutraty);
–słabośćpozycjirynkowejprzekładasięnabraksiłypolitycznej,którabywa
postrzeganajakosednosłabościijedenzzasadniczychelementówubóstwa;
–słabośćubogichjestrównieżidentyfikowanapoprzezanalizęprzynależności
dotakzwanychgruppodatnychnadeprywację(vulnerable).Sąoneopisywa-
nejakonarażonenadwarodzajeryzyka:pochodzącezzewnątrzikierowane
wobecświatazewnętrznego,związanezprzestępczością,przemocą,przebywa-
23
