Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Peryferiespołecznejakoprzestrzeńzachowańryzykownychmłodzieży
Świątkiewicz-Mośny,2006,s.151).Żebyjednakodanymobszarzemożnabyło
mówićwkategoriachgetta,muszązaistniećodpowiedniewarunki,aobszarmusi
miećokreślonecechy:wyraźnaodrębnośćprzestrzennaiwzględnahomoge-
nicznośćmieszkańcówizabudowy,atakżeświadomośćodrębnościspołecznej
ienklawowości,wodczuciuzarównomieszkańcówdanegoobszaru,jakispołe-
czeństwazewnętrznego(Szczepański,Ślęzak-Tazbir,Świątkiewicz-Mośny,2006,
s.152).Gettabiedyzatemobszaramisilniestygmatyzującymi,wyraźniewyod-
rębnionąprzestrzeniązamieszkiwanąprzezludzi,którzynajczęściejznaleźlisię
wtakimmiejscupodprzymusem1.Mieszkaniakomunalneczysocjalnezwycza-
jowotworzonewbudynkachonajniższymstandardzie,wdzielnicachubogich.
Powodujetokoncentracjęubóstwaikumulacjęrodzinproblemowych,atomoże
rodzićkolejneproblemy,gdyżnnagromadzenienegatywnychzjawiskwobrę-
biedanegoobszaruwprzestrzenistajesięźródłemwszelkichpatologii.Dlatego
wgettachbiedymamydoczynieniazeswoistymrodzajemzaklętegokręgubiedy
itowarzyszącychjejpatologii.Ludziebiedni,ludziezbędni-mieszkańcygettbie-
dy-zaetykietowanijakogniewniiźli,niemającorazczęściejnawetmotywacji,
abyztegozaklętegokręgusięwyrwać”(Szczepański,Ślęzak-Tazbir,Świątkiewicz-
-Mośny,2006,s.153).
GettabiedyfunkcjonująwgranicachwielumiastPolski.Obszarytepierwot-
niemiałyinneprzeznaczenie-wyznaczanojejakodzielnicedlapracowników
fabrykizakładówprzemysłowychpowstałychnaprzełomieXIXiXXwiekuoraz
wokresiesocjalizmu.Przekształceniawokresietransformacjiustrojowejspowo-
dowały,żedzielnicetezaczęłystopniowoulegaćdegradacji,zarównoprzestrzen-
nej,jakispołecznej.MiejscatakieodnaleźćmożnamiędzyinnymiwWarszawie,
ŁodziiKrakowie.Wsposóbszczególnyprocesdegradacjiodcisnąłswojepiętno
naterenieGórnegoŚląska-czylinaobszarze,gdziedoniedawnafunkcjonowa-
łowielezakładówzwiązanychbezpośredniolubpośredniozprzemysłemgórni-
czym.Ogromnaskalarestrukturyzacji,rozpoczętejwrazzupadkiemminionego
ustroju,niemogłapozostaćbezwpływunażycielokalnychspołeczności(Wódz,
Szpoczek-Sało,2015,s.52).Powstawaniedzielnicbiedydoczekałosięwłasnego
terminu,współcześniebowiemprocestennosimianogettoizacji(Szczepański,
Ślęzak-Tazbir,2007).Terminjestużywanynaokreśleniezjawiskapodziałuprze-
strzenispołecznejnaróżneenklawyżyciaspołecznego,stanowiąceodizolowane
1Przymuszamieszkiwaniawgettachbiedymożemiećcharakterfinansowy,powiązanyzubó-
stwem,częstobowiemrodzinynzsyłane”domiejsc,wktórychdominująlokaleoniższymstan-
dardzie,atowynikazesposobuprowadzeniapolitykispołecznejimieszkaniowejwgminach.Przy-
mustenmożeteżjednakmiećcharakteremocjonalny,chęćpozostaniawdanymmiejscumoże
wiązaćsięzestosunkiemkonkretnejosobydodanegomiejscalubzestrachemprzedopuszczeniem
tegomiejsca,pomimonastąpiławidocznajegodegradacja.