Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Społeczneczynnikiwarunkującezdrowie13
NazewnętrznymkręguMandaliznajdująsię:
–kultura–wartościkulturowe(postawyiprzekonania)wpływającena
kształtzachowańwzdrowiuiwchorobie;
–biosfera–podstawowadeterminantazdrowia,ponieważczłowiekjest
nieodłącznymelementembiosystemu,wskładktóregowchodząwszyst-
kieorganizmyżywe.
„Mandalazdrowia”jestuznawanazamodelholistyczny(całościo-
wy),ponieważwskazuje,wjakisposóbzdrowiejestdeterminowanefizycz-
nymiispołecznymikomponentamiśrodowiska.Jestteżnazwanamodelem
dynamicznym,zewzględunato,żeposzczególneczynnikitraktowane
jakoprzyczynyokreślonegostanuzdrowiamogąbyćmodyfikowaneprzez
człowieka.Stądteżkoncepcjatakładziedużynacisknaindywidualnąod-
powiedzialnośćzazdrowie.
WreszciecharakterystycznącechąMandalijestinteraktywność,
cooznacza,żeróżnekomponentymodelu,działającnaczłowieka,wcho-
dząjednocześniewinterakcjemiędzysobą,wzmacniająclubznoszącswoje
działanie11.
ModelMandalizakładaponadtotzw.społecznądystrybucjęzdrowia,
czylinierównydostępdozdrowia,zależnyodcechpołożeniaspołecznego
człowieka,takichjak:płeć,dochód,wiekczypoziomwykształcenia.Chodzi
tunietylkoodostępdosłużbyzdrowia,alerównieżomożliwośćprzestrze-
ganiazasadzdrowegostylużycia,stądkoniecznośćrozpatrywaniaproble-
mówstylużyciajednostekigrupwkontekścieichżyciowychszans12.
11Tamże,s.216–217.
12Z.Słońska,Promocjazdrowia...,dz.cyt.,s.39–42.
