Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Wostatnichlatachwciążwzrastazainteresowaniezdrowiemijegopromowaniem.
Chociażproblematykazdrowiamaswojąwielowiekowątradycję,tojednaksystema-
tycznezajmowaniesięzdrowiemzaznaczasiędopierowostatnimpółwieczuXXwieku
iwiążesięzpowstaniempsychologiizdrowia.
IdeapromocjizdrowianarodziłasięirozprzestrzeniławPolscezinicjatywyprofeso-
raJulianaAleksandrowicza,nestorapolskiejpsychosomatyki,któryzorganizował
w1972rokuwKrakowiekonferencjęnaukowo-humanistycznąskupiającąuczonych
zcałegoświata,traktowanąjako„IIIrewolucjazdrowotna”.Nadrzędnymjejcelembyło
zwiększenieświadomościjednostkowejispołecznejdotyczącejzdrowia,ponieważ„lu-
dzieniepotrafiąjeszczeorganizowaćsobiezdrowegożycia,gdyżwiedzaozdrowiu
ztrudemprzenikadoichświadomości(Aleksandrowicz1979,s.35).Rewolucjanauko-
wo-humanistycznazakładała,żezdrowieczłowiekajestnajwyższąwartościąijemumu-
sząbyćpodporządkowanezarównonauka,jakikultura.Podkreślaniezcałąstanow-
czościąkoniecznościpodejmowaniainterdyscyplinarnychbadańidziałańnarzecz
zdrowiaorazprzekazywanieosiągnięćwiedzynaukowejpoprzezjejpopularyzację
iedukacjęzdrowotnąstałosięcelemzasadniczymdlarozwojupromocjizdrowia.
Promocjazdrowianarodziłasięjużponadpółwiekutemuwrazzruchemnarzecz
zdrowiazapoczątkowanymprzezsocjologówmedycyny,jednakżezdużymitrudnościa-
miupowszechniasięwżyciu.Świadczytooogromnejzłożonościtegoproblemu,wielu
uwarunkowaniachspołecznych,atakżeogromnejrolijednostkiwdziałaniachnarzecz
zdrowia.Rozdźwiękpomiędzyteoriąapraktykąwzakresiepromocjizdrowiawynika
zarównozprzyczynspołecznych,jakiindywidualnych.Wszystkieczynnikimakro-
imikrospołeczne,jak:rodzina,szkoła,Kościół,środowiskopracy,powinnywłączyćsię
wnurtpromocjizdrowia.Jednakżeważnajestjednostka,abyświadomierealizowała
hasło„TwojezdrowiewTwoichrękach”.Wdziałalnościnarzeczzdrowiaistotnajest
świadomośćzdrowia,przekonaniazdrowotne,poczuciewłasnejskuteczności,naktóre
składająsięnietylkozamiarzmianyzachowania,aletakżesiławoli,abytenzamiar
doprowadzićdopozytywnegorezultatu.Koniecznejestkreowaniezasobówosobowych,
którepozwoląnarealizacjęzamierzonychcelówiutrzymanierównowagipomiędzyros-
nącymiwciążwymaganiamispołecznymiaposiadanymimożliwościami(zasobami).
Dzisiajjesteśmyjakbywpółdrogimiędzyteoriąapraktykąwtymzakresie.Konieczne
sprzężone,interdyscyplinarnenietylkobadania,lecztakżeidziałaniazmierzającedo
integracjiwimiępromocjizdrowia.
Ogólniewpromocjizdrowianajważniejszajestaktywnośćwłasnanarzeczzdrowia,
rozwijaniezasobówsłużącychzdrowiuisprzyjającychradzeniusobiezestresemżycio-
wymorazaktywnośćaksjologicznaprowadzącadoukształtowaniaprozdrowotnejhie-
rarchiiwartości.Ważnejesttakżekrzewieniezachowańzdrowotnychwprocesiesocja-