Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HelenaWrona-Polańska
KREOWANIEZASOBÓWOSOBOWYCH
WYZWANIEMDLAPROMOCJIZDROWIA.
PERSPEKTYWAPSYCHOLOGICZNA
1.Wprowadzeniedoproblematyki
Problematykapromocjizdrowiazostałaporazpierwszypodjętaiszczegółowookreślo-
nanaIMiędzynarodowejKonferencjiPromocjiZdrowia,któraodbyłasięw1986roku
wOttawie.JejrezultatembyłsporządzonydokumentzwanyKartąOttawską,wktórej
zostałazawartadefinicjapromocjizdrowia:
„Promocjazdrowiajesttoprocesumożliwiającykażdemuczłowiekowizwiększenieoddziały-
wanianawłasnezdrowiewsensiejegopoprawyiutrzymywania”(KartaOttawska1994).
PojawieniesięwdrugiejpołowieXXwiekudziałańnarzeczzdrowiabyłouwarun-
kowanewzrastającymiwciążwskaźnikamiumieralnościwkrajachwysokouprzemysło-
wionychzpowoduchoróbcywilizacyjnychnowotworówizawałów,którewskazywa-
łynakoniecznośćszukaniaprzyczyntychchoróbwczynnikachpozamedycznych,
wśrodowiskupracyistylużycia,gdyżzwiększeniefunduszunasłużbęzdrowiaprzy-
niosłowzrostpoziomuzdrowiajedynieookoło10%,czyliwgranicachbłędustaty-
stycznego(Włodarczyk1994).
Przemianyteokreślanejako„IIrewolucjazdrowotna”przyczyniłysiędorozszerzenia
modeluzdrowianabiopsychospołeczny,zwanytakżeekologicznym,ipowstaniamedy-
cynybehawioralnej,upatrującejprzyczynróżnychchoróbwśrodowiskuistylużycia
(Wrześniewski2002).Wymagałotoinnegopodejściadoprzyczyntychchoróbiichle-
czenia.Zdrowiestałosiępojęcieminterdyscyplinarnymizmuszałodowspółpracywielu
specjalistówróżnychdziedzin,zarównowsferzebadań,jakipraktykiklinicznej.
Jednakżebrakbyłoświadomościzdrowia,którerozumianojedyniejakobrakobja-
wówchorobowych.Stądteżpojawiłasiękoniecznośćzwiększeniaświadomościzdro-
wiajakonajwyższejwartości,októrąwartodbaćizabiegać.Prekursoremtakiegopo-
dejściaiwielkiminspiratorembadańnadzdrowiemijegopromowaniembyłnestor
polskiejpsychosomatykiProfesorJulianAleksandrowicz,wieloletnikierownikKliniki
HematologiiAkademiiMedycznejwKrakowie(obecnieCMUJ),przewodniczący
KomisjiOchronyZdrowiaSpołecznegoPANwKrakowieiprezesKrakowskiego
OddziałuPolskiegoTowarzystwaHigienyPsychicznej.