Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1RozdziałI1KONWENCJONALNEPODSTAWYONUSPROBANDI1
powstrzymywałsięodformułowaniazarzutów,przesądzającychopopełnieniu
przezoskarżonegoprzestępstwazanimwinaniezostaniemuwykazana.Takie
teżjeststanowiskodoktryny54.Natenzakresoddziaływaniazasadydomnie-
manianiewinnościwskazująR.KmiecikiE.Skrętowicz,pisząc,żepozaproce-
sowąkonsekwencjązasadydomniemanianiewinnościoskarżonegojestzakaz
traktowaniaoskarżonegojakosprawcyprzestępstwa(jakoprzestępcy),także
wsferzeinnychgałęziprawa,np.cywilnego,administracyjnegolubprawa
pracy55.
Nakazuznawaniakażdegozaniewinnegodoczasuwydaniaprawomoc-
negowyrokujakonormykonstytucyjnejodwołujesiędokoniecznościprze-
strzeganiaregułdowodowych,któremusząrespektowaćistosowaćorgany
procesowe.Konstytucyjnazasadadomniemanianiewinnościwpisujesiętym
samymwfundamentzasadypaństwaprawnego,wyrażonegowtreściart.2
KonstytucjiRP.Tymsamymjestonawyznacznikiempodstawowychgwarancji
wolnościiprawczłowieka,spełniającjednocześniefunkcjęochronną.Wyrazi-
stąkonstatacjątegojeststanowiskoTrybunałuKonstytucyjnego,zktóregowy-
nika,żezewzględunafunkcjęgwarancyjnądomniemanieniewinnościjest
ukształtowanewsposóbszczególnyiwujęciukonstytucyjnymstanowiononie
tyleregułędowodową,cowyrazjednegozgeneralnychzałożeń,leżących
upodstawporządkuprawnego.Stądkoniecznośćzachowaniaszczególnejod-
powiedzialnościprzyokreślaniugranicobowiązywaniategodomniemania56.
Wnaucezwróconouwagę,żeunormowanietojestprzykłademkonstytucjona-
lizacjizasadprawakarnego,oddawnauznanychprzezdoktrynęiwprawie
międzynarodowymzapodstawoweprawoczłowieka57.
Zkonstytucyjnejzasadydomniemanianiewinnościmożnawyprowadzić
regułydotycząceprowadzeniaczynnościdowodowychwtokuprocesukar-
nego:
1.Regułaonusprobandi(rozkładuciężarudowodu),nakładającanaor-
ganypostępowaniakarnegoobowiązekudowadnianiazarzutujako
możliwościobaleniadomniemanianiewinności.Oskarżonywmyśltej
regułyniemaobowiązkudowodzeniaswojejniewinności;
2.Reguładowodowa,stanowiącaokoniecznościuznawanianieusuniętych
wątpliwościnakorzyśćoskarżonego(indubioproreo),
3.Regułanieprzymuszaniaoskarżonegodosamooskarżaniasięwraz
zprawemdomilczenia.Sątoistotneelementyprawadoobrony,co
54W.Wróbel,Odwóchaspektachkonstytucyjnejzasady…,s.323.
55R.Kmiecik,E.Skrętowicz,Proceskarny.częśćogólna,wyd.VI,Warszawa2006,s.104.
56WyrokTKzdnia16maja2000r.,P1/99,OTK2000,nr4,poz.111.
57W.Zakrzewski[wu]Polskieprawokonstytucyjne,W.Skrzydło(red.),Lublin1998,s.183.
-39-