Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W$TĘP
Niniejszaksiążka
1
wpisujesięwhumanistyczno-edukacyjnąorientację
pedagogikispołecznej.UkształtowananagrunciedorobkuRadlińskiej,jako
punktwyjściaustanawiakoncepcjęmałychojczyzn(Ossowski1967;Theiss
2001;Petrykowski2003;Sass2010),przezktórąrozumiesię:
(ł)przestrzeńpsychofizyczną,powstałąwwynikuszczególnychzwiązkówin-
telektualnychorazemocjonalnychjednostkiznajbliższymotoczeniemorazprak-
tycznychdziałańczłowiekawmiejscowymśrodowisku.Jesttorzeczywistośćre-
alna,konkretnaimaterialna,ajednocześnienaznaczonawartościamiznaczeniami,
symbolami,mitami.Małaojczyznaskupialudziżyjącychnaokreślonymterenie
geograficznym,wkręguoddziaływańmiejscowejtradycji,kultury,różnychform
życiaspołecznegoorazprzyrody(Theiss2001,s11).
Wtakrozumianymśrodowiskulokalnymedukacjaśrodowiskowajest
czynnikiemzapoczątkowującyminapędzającymrozwójpoprzezkształtowa-
niepostawobywatelskich,zaangażowanychigotowychdosamodzielnego
decydowaniaolosachlokalnejrzeczywistości.
Wmodeluedukacyjno-utylitarnympracyśrodowiskowej(Theiss2001)
kluczowymielementamisą:rozwój(obejmującywszelkiesferyżycia),poten-
cjałspołeczno-kulturowyśrodowiska(miejscowezasobyzwiązanezdobrami
kulturyiinstytucjami,którenimidysponują)orazkapitałludzki(ogółwalorów
ludzkichorazichkompetencjinabytychwdrodzeedukacji).Charakterystyczny
punktwidzeniaorientacjihumanistyczno-edukacyjnejpodkreślapodmiotowość
człowiekaijegosprawczośćwśrodowiskulokalnym,któreprzepełnionepo-
winnobyćideądemokracjiisamorządności.Dlategoteżnadajeszczególne
znaczenieprocesomaktywizacjispołeczności,edukacjisamorządowejiwszel-
kimdziałaniomsprzyjającymusamodzielnieniuwspólnotlokalnych.
Koncepcjateoretycznaniniejszejpracyopierasięnadwóchfilarach.
Pierwszymjestszerokorozumianeśrodowiskolokalne.Wychodzącodklasycz-
nychjużkoncepcjimałychojczyzniwspółczesnych-przedstawiającychmiej-
sce(życia)jakosferęwspółpodzielonąprzezróżnepodmioty(modico-vivendi)
(Mendel2015,2016)-staranosięuwzględnićjaknajwięcejelementów,które
mogąkształtowaćczłowieka.Takzbudowanyzostałtrójwymiarowyobrazśro-
dowiskalokalnego.Wymiarhoryzontalnyobejmujeformalno-administracyjną
strukturęśrodowiska,jegoaspektprzyrodniczo-przestrzennyorazzagadnienia
życiaistrukturspołecznych.Drugiwymiar-wertykalny-odnosisiędoświa-
tawartości:dziedzictwakulturowego,tradycji,religii,języka,atakżerelacji
10
1
KsiążkapowstałanabazierozprawydoktorskiejPotencjałedukacyjnyśrodowiskalokal-
nego-naprzykładziebadańwpowieciebialskim,którejpromotorembyłprof.drhab.Wiesław
Theiss.Pracazostałaobroniona28września2021rokunaAkademiiPedagogikiSpecjalnej
im.MariiGrzegorzewskiejwWarszawie.
