Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.TRÓJWYM|AROWYOBRAZśRODOW|$KALOKALNEGO
przestrzeń,współtworzącychswojeśrodowisko,ajednocześnieotwartychna
odmienność,dialog,zorientowanychnakomunikacjęmiędzykulturową.
Upodmiotowieniespołecznościlokalnychjesttupodstawąmyślenia.Wy-
magaonoświadomegouczestnictwaspołecznościwokreślaniuswoichcelów
ikonstruowaniusposobówdziałańzmierzającychdopolepszeniawarunków
życia,walkizezjawiskamipatologicznymi(takimijakbezdomność,bezro-
bocie,skrajneubóstwo),atakżeochronyśrodowiska,przestrzeni,przyrody,
wartościprzedzewnętrznymiiwewnętrznymizagrożeniami.Takobranadroga
rozwojuniemożebyćwprowadzanawyłącznieodgórnie,technokratycznie,
zapomocądyrektywibiurokracji.Wymagazmobilizowaniasiłspołecznych,
działańrefleksyjnychopartychnahumanistycznychprzesłankach,aprzede
wszystkimnauznaniuludzizapodmiotyświadomieuczestniczącewdziała-
niachnarzeczzmiany.Abytenrozwójstałsięrealny,powinnosiętustosować
zasadęgłoszonąprzezamerykańskiegouczonegoRenéDubosa:nTrzebamy-
ślećglobalnie,adziałaćlokalnie”(Mirowski2000,s.103).
1.2.TRÓJWYM|AROWYOBRAZśRODOW|$KALOKALNEGO
Początkoweujęcieśrodowiskalokalnego-zdzisiejszejperspektywykla-
syczne-koncentrowałosięwokółjegoprzyrodniczo-społeczno-kulturowego
wymiaruiformalno-instytucjonalnegocharakteru.Podkreślanebyłytakiece-
chyjak:wyraźnegraniceterytorialne,współwystępowaniegrupocharakterze
wspólnotowymorazstowarzyszeń,świadomośćjednostekswojejprzynależ-
nościdospołecznościlokalnejosadzonejwkonkretnychramachterytorial-
nych,poczuciejednościwewnątrzgruplokalnych,wspólnedziałaniewobliczu
trudnychsytuacjilosowychdotykającychposzczególnejednostki,istnienie
systemukontrolispołecznej,częstoniewymagającegoudziałuprofesjonal-
nychfunkcjonariuszy,jawnesiłyspołeczne(wolontariusze,stowarzyszenia,
grupyzadaniowe,samorządyosiedlowe),nasilonekontaktydzieciimłodzieży
(przyjaźnie),siećstosunkówrzeczowychiosobowychsłużącazwiększaniu
poczuciabezpieczeństwaikomfortupsychicznegomieszkańców(Winiarski
2017)(zob.Radlińska1961;Kamiński1978;Lepalczyk,Marynowicz-Hetka
1985).Przezlata,wtokupracbadawczychkolejnychpokoleńpedagogów,
sukcesywnierozszerzałsiętenkatalogelementówskładającychsięnaśrodo-
wiskolokalne,dalekowykraczającpozato,cowidzialnei(łatwo)mierzalne.
Niczymnieznanelądyodkrywanebyłynoweobszaryiprzestrzenieśrodowisk,
atymsamymzagęszczałasięsiećwzajemnychuwikłańizależnościmiędzy
człowiekiemaotoczeniem.
Napotrzebyniniejszejpracyprzyjętyzostajejednakmodel,wktórym
środowiskolokalnekształtujesięnaprzecięciutrzechwymiarów.Pierwszym
21
