Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Klasyfikacjaprzedsiębiorstwwedługkryteriumwłasności
47
cielaczęstowpływanapolitykęekonomicznąprowadzonąprzezprzedsiębiorstwo
istylzarządzanianim.Przyjmująckryteriumwłasności,możnaprzedsiębiorstwa
podzielićna:
•
•
•
•
•
państwowe,
samorząduterytorialnego,
spółdzielcze,
prywatne,
mieszane.
4.2.1.Przedsiębiorstwapaństwowe
PrzedsiębiorstwapaństwowewPolscemożnapodzielićna:
1)przedsiębiorstwaskarbupaństwa:
a)działającenapodstawieustawyoprzedsiębiorstwiepaństwowymzdnia
25września1981r.(DzUnr18,poz.122zpóźn.zm.),
b)działającenapodstawieprzepisówkodeksuspółekhandlowych—mające
formęjednoosobowychspółekskarbupaństwa;
2)przedsiębiorstwastanowiącewłasnośćpaństwowychosóbprawnych;
3)przedsiębiorstwazprzewagąkapitałupaństwowego(skarbupaństwalubpań-
stwowychosóbprawnych).
Przedsiębiorstwaskarbupaństwatypu1.byłytworzonedecyzjaminaczelnych
icentralnychorganówadministracjipaństwowejorazwojewodów(stanowiącychdla
przedsiębiorstwtzw.organyzałożycielskie).Wieleznichpozmianieustrojupolitycz-
negoniezostałodotychczassprywatyzowanych.Aktoutworzeniuprzedsiębiorstwa
określajegonazwę,rodzaj,siedzibęiprzedmiotdziałania.Przedsiębiorstwopań-
stwowepodlegawpisowidorejestruprzedsiębiorstwiuzyskujeosobowośćprawną
zchwilądokonaniategowpisu.Strukturaorganizacyjnaokreślanajestwstatucie
przedsiębiorstwa.Prawowyodrębniaprzedsiębiorstwapaństwowedziałającenazasa-
dachogólnychorazprzedsiębiorstwaużytecznościpublicznej(po1989r.zostałyone
wwiększościprzekształconewprzedsiębiorstwasamorząduterytorialnego).
Wprzedsiębiorstwiepaństwowymgospodarzemczynnikówprodukcjiidecy-
dentemjestdyrektor,powoływanyiodwoływanyprzezorganzałożycielski.Dyrektor
więcjestmocnoodniegouzależnionyinstajesięnamiestnikiemadministracjipań-
stwowejwprzedsiębiorstwie,orientującymsięwdużejmierzenaceleniezwiązane
zmaksymalizacjąnadwyżkifinansowej,leczwarunkującejegodalsząkarierę”1.
Odmiennajestsytuacjawprzedsiębiorstwiepaństwowym,którejestzarzą-
dzaneprzyudzialepracownikówwramachsamorządupracowniczego,wprowa-
dzonegowPolscew1981r.Organamitakiegoprzedsiębiorstwapaństwowegosą:
ogólnezebraniepracownikówlubichdelegatów,radapracowniczaidyrektorprzed-
1M.Dąbrowski,Reforma,rynek,samorząd,PWE,Warszawa1990,s.37-38.
