Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaMaj
wkręgu
idei
technologiiwinązabraki,jakiewykazująsamiużytkownicydanychnarzędzi–podobnie
byłoprzecieżwwielusytuacjach,odatakówterrorystycznychwGazie,opisywanychprzez
„Guardiana”iBBCuzaraniaGoogleEarth,poataknabrytyjskąbazęwojskowąwBasrze,
relacjonowanyprzez„TheTelegraph”13.Wobuprzypadkachdziennikarzeskupilisięna
doniesieniach,jakichnarzędziużywająterroryści,anienatym,czyniemożnaichzastą-
pićinnymi.Tradycyjnadrukowanamapapodobniemożebyćnarzędziemterrorulubopre-
sji,czegodowodemsądziejekartografiiihistoriakolonizacji,któradefactojestrównież
współcześniejednymzpowodówistnieniaterroryzmu.Tokolejnyprzykładtradycyjnej
perspektywy,obecnejzarównowrefleksjifilozoficznej,jakimedioznawczej–obwiniania
technikiitechnologii(aszerzej:medium)owpływnaintencjeidziałaniaużytkowników–
conajmniejtakstarej,jakrozważaniaPlatonanatematdegenerującegowpływupismana
pamięćwFajdrosie(sądTamuzainterpretowanybyłmiędzyinnymiprzezMcLuhana,Post-
manaiLevinsona).Jeżeliwspółczesne„sądy”nadusługamiGoogleczymśsięróżniąod
wcześniejszych,tojedynietym,żełatwiejobecnie,obokwinywsensieetycznym,mówić
oodpowiedzialnościzanarzędziewsensieprawnym.
KorporacjaGooglewprawdziewzięłanasiebieczęśćwinyzanikaraguańskidesant
iprzeprosiłazabłądmapy,któryniezwłocznienaprawiono,przesuwającgranicętam,gdzie
powinnasięznajdować–wypadajednakzapytaćoświadomośćinterpretacyjnąosóbko-
rzystającychznarzędzitegotypudodziałańwojskowych.Trzebaprzytymdodać,żenie
byłtopierwszypotencjalnykonflikt–wcześniejpodobnezażaleniedotyczącenieprawid-
łowościprzebiegugranicynamapieGooglezgłosiłrządKambodży,któremuniespodobał
sięwyglądkambodżańskiejgranicyzTajlandią.Możnabyłoitymrazempostąpićpodob-
nie.Mamyzatemwyraźniedoczynieniazpostępującąerozjąwiedzyiodpowiedzialności
współczesnychstrategów.
Możechodziłotujednakosprowokowaniewydarzeniamedialnego,symboliczniekwe-
stionującegoporządekmapyipolitycznestatusquowregionie.Możnateżpowiedzieć,
przyokazjiniejako,żesytuacjataobnażyłaporządekmentalnywłaściwycyberkulturze–
fetyszyzmnarzędzicyfrowychiwiaręwdostępnemodelepoznawcze.Mapamaprzecież
zawszewymiarsymboliczny,jednakjejporządekreprezentacyjnyinterpretujemywkultu-
rzejakoporządekprzedewszystkimmimetyczny.Umownośćreprezentacjiłatwoprzecież
przywoływać,gdymapamacharaktertradycyjny–wyłączniesymboliczny.Wcyfrowej
kartografiiporządektenjestjednakhybrydowopołączonyzwarstwązdjęćsatelitarnych,lot-
niczychisamochodowychusługiGoogleStreetView,azatemtraciswójumownycharakter
narzeczbardziejrealistycznejreprezentacjifotograficznej.Tymsamymto,cosymboliczne,
zaczynabyćpostrzeganejakoprawdziwe.Problempolegajednaknatym,żeprawdziwość
tajestfalsyfikowalna.Prawieniktniezastanawiasięnadbiałymiplamaminamapie,naktó-
rejzostałyonezamazaneiwypełnione.Obrazwiarygodnystajesięobrazemprawdziwym
13
T.Harding,Terrorists,UseGoogleMapstoHitUKTroops’,„TheDailyTelegraph”,13January2007,http://
www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2007/01/13/wgoogle13.xml;C.Chassay,B.Johnson,
GoogleEarthUsedtoTargetIsrael,„TheGuardian”,25October2007,http://www.guardian.co.uk/techno-
logy/2007/oct/25/google.israel(datadostępudoobydwuartykułów:27.10.2007).
PRZEGLĄDKULTUROZNAWCZY
NR2(10)
ROK2011
MapyGooglejakonowymodelkognitywny...
11
