Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
WALENTYNAJOLANTACZECZUGA
zostająodzwierciedlonewjęzyku.Wydajesię,żeanalizatekstu,
uwzględniającakoncepcjęjęzykowegoobrazuświata,jestszczególnie
istotnaprzytłumaczeniutekstówkulturoznawczych,ponieważ
wpracachtychsposóbformułowaniawypowiedzijestodzwierciedle-
niemsposobupostrzeganiarzeczywistości,atakże,jakzostaniepoka-
zanewdalszejczęściartykułu,częstomazwiązekzteorią,koncepcją
badacza.Uchwycenieobrazu,którychciałprzekazaćautorworygina-
le,pozwoliprzynajmniejspróbowaćodtworzyćtenżeobrazwprze-
kładzie.NapodstawiepracojcaPawłaFlorenskiego−Иконостас
(Ikonostas),JurijaŁotmana−Культураивзрыв(Kulturaieksplozja)
orazLwaGumilowa−ОтРусидоРоссии(OdRusidoRosji)zosta-
nieprzeanalizowanysposóbobrazowaniazagadnieńzwiązanych
zprawosławnąduchowością,kulturąihistoriąorazichpotraktowanie
wprzekładzie.Wtrakcieanalizyposłużonosięaparatemkognityw-
nymzaproponowanymdoanalizyprzekładuprzezElżbietęTabakow-
ską.
Sposóbkonstrukcjiscenywewszystkichwymienionychwyżej
pracachkulturoznawczychwtekstachrosyjskichmazwiązekzestano-
wiskiembadawczym,któreprezentujeautor.WIkonostasiedotyczyto
istotyikonywduchowościprawosławnej,czemuzostałpoświęcony
odrębnyartykuł,stądtutajuwagazostanieskupionanapozostałych
pracach.WKulturzeieksplozjisposóbobrazowaniazwiązanyjest
zkoncepcjąsemiosfery,rozumieniakulturyjakoprzestrzeni,nagranicy
którejnieustanniezachodzązmiany,wOdRusidoRosjizkoncepcją
historiiściślezwiązanejzwarunkamiśrodowiskanaturalnego.
WpracyKulturaieksplozjaŁotmanprzedstawiateorięsemiosfe-
rynatlewieluantynomii,m.in.:światopisujęzykowegoaświatpoza
tymopisem,głupiec–mądry,przestrzeńwspólna–przestrzeńróżnią-
ca,procesystopniowe–procesywybuchowe,natura–kultura.Przy
opisiezjawiskkulturyrosyjskibadaczczęstoposługujesięwyrazami
граница,пределipochodnymiodniegoпредельный,запредельный.
PonieważsąoneistotnedlarozumieniakulturyprzezŁotmana,do-
kładniejprzeanalizowano,jakąscenękonceptualizujeautorzapomocą
przytoczonychwyrazów,jakiewynikidajeskanowaniejednostek
границаiпредел.Границаto‘umownaliniapodziałumiędzyteryto-
riami’(ros.морскаяграница–pol.granicamorska,ros.охранять
государственнуюграницу–pol.ochraniaćgranicępaństwa),aw
