Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
MirosławaHanusiewicz-Lavallee
Edycjaz1583r.zawierałanieznacznietylkopoprawionetłumacze-
niepiórasławnegokolońskiegokartuzaWawrzyńcaSuriusza,którypo
razpierwszywydałjerówno30latwcześniej(1553).Ledwierokpotym
pierwszymwydaniuwlowańskiejoficynieJanaWaenaukazałsięzresztą
drugi,niezależnyprzekładłacińskiSpilldelavidareligiosa,sporządzony
przezflamandzkiegoprawnikaArnoldavanderMeera,ogłoszonyjako
Desyderius,siveexpeditaadDivinumAmoremvia,dialogoallegorico,non
minuseruditoquamvenusto,anteannosaliqueHispanicoaedita,atque
nuncinlinguamLatinam[…]interprete,traducta10.Nicniewskazujena
to,byWilkowskiznałpracęvanderMeera,choćpowtarzazaprzedmową
Adpiumlectoreminformacjęoobutłumaczach.
JużsamtytułpierwszegowydaniadziełaSuriuszazgrubszawskazujena
źródłojegotranslacji:Compendiumveraesalutis,continenstractatusduos
lepidosiuxtaacpios,exGermaniconuncdemumredditosLatine[…].owe
dwatraktaty,októrychmowawtytule,towłaśnieSpilldelavidareligiosa
orazHorologiumaeternaeSapientiae,przypisanyHenrykowiSuzowilub
JohannesowiThaulerowi.JakstwierdziłAugustBover,w1553rokuSuriusz
miałdodyspozycjitylkojednąwernakularnąedycjęniemieckąkatalońskiego
dzieła,opublikowanądwalatawcześniejwoficynieSebaldaMayerawDillin-
gen,ibyłatowersja,któramogłabyćopartanatłumaczeniukastylijskim11.
Wliściededykacyjnymdodziekana,późniejzaśbiskupaLubeki,Johanna
Tiedemanna,Suriuszotwarciepiszeotym,żeposłużyłsiętłumaczeniem
niemieckimorazżewspomagałsięrównieżwersjąfrancuską12.
WdotychczasowychpracachdotyczącychDesiderosusakontentowanosię
wskazanąprzezAugustaBoverałacińskąpodstawątranslacji,niezwracając
jużuwaginajednoznacznąprzecieżdeklaracjęWilkowskiego,korzystał
ontakżezeźródłarękopiśmiennego.Rola,jakątennieznanydziśmanu-
skryptodegrałwkształtowaniuostatecznejpostaciDesiderosusa,stajesię
oczywista,gdydostrzeżemy,wszystkieedycjełacińskiedająłzaledwie
pierwszą(itoniecałą)częśćoryginalnegodzieła,tymczasemwersjapolska,
idem,DDesiderosus”:ladifusiópolonesad)unanovellaanonimacatalanadelsegleXVI,[w:]Retos
delhispanismoenlaEuropaCentralydelEste.ActasdelCongresoInternacional.Cracovia
14–15deoctubrede2005,red.L.F.CercósGarcia,C.J.MolinaRivero,A.deCeballos-Escalera
yGila,Palafox&Pezuela,Madrid2007,s.451–466.
10NetherlandishBooks.BooksPublishedintheLowCountriesandDutchBooksPrinted
Abroadbefore1601,red.A.Pettegree,M.Walsby,t.1(A–J),Brill,Leiden–Boston2011,s.421
(poz.9590).
11A.BoveriFont,Sobreladifusiógermdnicadel)Spilldelavidareligiosa(Barcelona1515),
[w:]Exnobiliphilologorumofficio.FestschriftfürHeinrichBihlerzuseinem80.Geburtstag,red.
D.Briesemeister,A.Schönberger,DomusEditoriaEuropaea,Berlin1998,s.85.
12L.Surius,Compendiumveraesalutis,continenstractatusduoslepidosiuxtaacpios,Ex
GermaniconuncdemumredditosLatine[…],ExofficinahaeredumIoannisQuentel,Coloniae
1553,k.a5r.