Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
MirosławaHanusiewicz-Lavallee
kuwiecznemuzatraceniu.Całanowela,zamykającaczęśćpierwszą,zostaje
opowiedzianabohaterowiprzezPragnącegoBogapoto,byDesitjósmógł
zrelacjonowaćjąwliściedoswegobrataCiała.Natymzresztątenwątek
sięurywainigdyniedowiadujemysię,czykorespondencjazCiałemmiała
jakikolwiekciągdalszy.
Zarównonowelęogrzesznymmnichu,jakicałączęśćdrugąoryginal-
negodziełaWilkowskimusiałznaleźćjużniewdrukułacińskim,alewe
wspomnianymprzezsiebietajemniczymrękopisiezezbiorówbiblioteki
jezuickiejwNieświeżu.owaczęśćdrugamaniepomierniemniejszypoten-
cjałnarracyjnyijestwistocierozpisanymnagłosytraktatemomodlitwie
kontemplacyjnej.Alegoriąorganizującącaływykładstajesiępsalterium
decachordon,czyliharfadziesięciostrunna,naktórejgrałdlaPanaDawid.
NauczycielemjestBogaPragnący.Wyjaśniaon,żeczęściniższaiwyższa
obudowyharfyoznaczająodpowiedniovitaactiva(ponieważodpowied-
niemedytacjepozwalająnamnależyciepracować)ivitacontemplativa,
akolejnestrunytowistocietematyrozmyślania:owłasnejgrzeszności,
ośmierci,osądzie,opiekle,oświętychobcowaniu,oraju,oświętychizba-
wionych,oBogu,oJegodobrodziejstwachidziełach.Strunytesąrozdzielone
natrzyrzędy.Jedenodpowiadamiłościniższej,czylisamegosiebie,drugi–
miłościbliźniego,trzeci–miłościdoJezusaChrystusa.Uderzaćwstruny
mapannaMyśl,odnajdującnakażdejznichczterypunkty:cojest?jaki
jest?odkogojest?czemujest?BogaPragnącywostatnichsłowachwykładu
przestrzegaswegoucznia,byten,oddającsiękontemplacji,niezaniedbywał
jednakpracydlapożytkubliźnich,aleteżbynieoczekiwał,żepraktykując
rozmyślanie,zawszebędziezażywaćsłodyczyduchowej.Takkończysięcałe
dzieło.DesitjóswswojejcelizwracasiędoBogazgorącąmodlitwą,aby
mógłGomiłowaćjaknajdoskonalejiabydopełniłasięwnimwolaBoża.
oczywiście,możnatwierdzić,iżwspomnianyprzezWilkowskiegoręko-
pis,wktórymbezwątpieniaznalazłonpominięteprzezSuriuszaczęści
Spilldelavidareligiosa,mógłzawieraćjakieścałkowicienieznanetłuma-
czeniełacińskie.Jestjednakbardziejprawdopodobne,żebyłtoodpisktó-
rejśzwernakularnychwersjikatalońskiegodziełaitooczywiścietakiej,
którąpolskipisarzbyłbywstanieprzeczytaćiprzełożyć.Wtymmiejscu
wypadaprzypomnieć,żeWilkowskiodbywałnaprzełomielatsiedemdzie-
siątychiosiemdziesiątychXVIwiekustudiamedyczneweWłoszech,oczym
wspominałzarównoonsamwautobiograficznychPrzyczynachnawrócenia
dowiarypowszechnejodsektnowokrzczeńcówsamosateńskich(1583),jak
iJanNiemojewskiwskierowanejprzeciwkoniemupolemice13.Jestwięc
oczywiste,żemusiałznaćjęzykwłoski.
13K.Wilkowski,Przyczynynawróceniadowiarypowszechnejodsektnowokrzczeńców
samosateńskich,nakłademipracąKaspraWilkowskiego,Wilno1583,cz.1,s.5;J.Niemojewski,
