Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
JADWIGAKITA-HuBER
(21)DasistmeinNameinWeltzeit,
(22)dasmeinGedenken,GeschlechtfürGeschlecht.
(Buber,Rosenzweig1976,zaDieSchrift1992)
AOnpowiedział:nJabędęztobą.Znakiemzaśdlaciebie,żejacięposłałem,
będzieto,iżpowyprowadzeniutegoluduzEgiptuoddaciecześćBogunatej
górze”.MojżeszzaśrzekłBogu:nOtopójdędoIzraelitówipowiemim:Bóg
ojcównaszychposłałmniedowas.Leczgdyonimniezapytają,jakiejestJego
imię,żimmampowiedzieć?”28OdpowiedziałBógMojżeszowi:„JESTEM,
KTÓRYJESTEM”.Idodał:nTakpowieszsynomIzraela:JESTEMposłał
mniedowas”.MówiłdalejBógdoMojżesza:nTakpowieszIzraelitom:PAN29,
Bógojcówwaszych,BógAbrahama,BógIzaakaiBógJakubaposłałmniedo
was.Tojestimięmojenawiekiitojestmojezawołanienanajdalszepokolenia.
(BibliaTysiąclecia)
PrzekładimieniaBogajestjednąznajdelikatniejszymdecyzjiinterpretacyj-
nychBuberaiRosenzweiga.Zwyklebowiemhebrajskitetragram,hebrajskie
spółgłoskiJHWH(ehyeh),oznaczająceimięBoga,tłumaczononajęzykino-
wożytnejakoPan,PanBóglubBóg.Rosenzweignatomiast,jakdowiadu-
jemysięzkorespondencjitłumaczy,proponujetupisanyzwielkiejlitery
czystyzaimekosobowylubdzierżawczy(Mach1988:268).Zaimkiosobo-
we,przedewszystkimICH(nJA”),sugerowaćmiałypodkreślanąwtrady-
cjiżydowskiejbliskośćBogawobecczłowieka,ponadtoprzejawiałasiętu
zasadadialogicznaIch-und-Du,fundamentalnadlategoprzekładu30.Wza-
cytowanymwyżejfragmencieopłonącymkrzewie,wktórymBógobjawia
sweimięMojżeszowi,widaćszczególniewyraźnie,jakbardzorozwiązanie
BuberaiRosenzweigaodbiegaodpropozycjiLutra.Popierwsze,podczas
gdyLuterstosujeprzyjęteprzeztradycjęokreślenieDerHERR(wpolskim
przekładziePAN),RosenzweigproponujezaimekosobowyER(w.17).Po
drugie,ciekawewnioskiwyciągnąćmożna,porównujączesobątrzypodkre-
śloneprzezemniewcytowanymtekściewersety.Wprzekładziepolskimsą
toodpowiednio:1.JESTEM,KTÓRYJESTEM;2.JESTEMposłałmniedo
28Bógsięprzedstawiawpierwszejosobie.Izraelici,mówiącoBogu,używalitrzeciej
osoby,nazywającGoJahwe,tzn.prawdopodobnienJest”.Imiętopodkreślałopełnądobroci
imiłościobecnośćBożą,którajestgwarancjąskutecznejmisjiMojżeszowej,azarazem
dowodem,żeBógnazwanytuwwersie15imieniemJahwejesttymsamymBogiem,który
poczyniłobietnicepatriarchom(przypiszBibliiTysiąclecia).
29JAHWE(przypiszBibliiTysiąclecia).
30Takiepodejściesprawia,żemamytudoczynieniazreorientacjąlekturyBibliibądź
zprzekłademre-flektującym.Por.takżeRosenzweigakrytykęBuberowskiejkoncepcjiIch
undDunapodstawie:Casper1983:159-172.